Thursday, November 30, 2017

ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနတုန္းမွာ သတိျပဳရမယ့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား

“ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနတုန္းမွာ သတိျပဳရမယ့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား”

သင္ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနတုန္းမွာ သင္ေရာ သင့္မိသားစုေရာဟာ အခုေျပာျပမယ့္ ေရာဂါလကၡဏာေတြကုိ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါလကၡာေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ ေဆးရုံ ေဆးခန္းတစ္ခုခုကုိ ေန႕ညမဆုိင္း ခ်က္ခ်င္း သြားျပသင့္ပါတယ္။
၁။ မိန္းမကုိယ္ကေန ေသြးဆင္းရင္၊
၂။ ေခါင္း အရမ္းကုိက္ျပီး အျမင္မႈန္၀ါးရင္
၃။ တက္ရင္၊ သတိလစ္ရင္၊ အန္ရင္
၄။ ရင္ညြန္႕ (ဒါမွမဟုတ္) ညာဘက္နံရုိးေအာက္မွာ ေအာင့္ရင္
၅။ ၀မ္းဗုိက္ အလြန္အမင္း ဆက္တုိက္ နာရင္
၆။ ဖ်ားျပီး အိပ္ရာကေန မထႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အားနည္းရင္
၇။ အသက္ရွဴျမန္ရင္၊ အသက္ရွဴခက္ရင္

ေအာက္မွာေရးထားတဲ့ ေရာဂါလကၡာေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေဆးရုံ ေဆးခန္းတစ္ခုခုကုိ အျမန္ဆုံး သြားျပသင့္ပါတယ္။
၁။ မ်က္ႏွာ၊ လက္နဲ႕ ေျခေထာက္ေတြ ေဖာေရာင္ရင္
၂။ ဆီးသြားနည္းရင္
၃။ ဆက္တုိက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အန္ရင္
၄။ ဖ်ားရင္၊ ေနမေကာင္းျဖစ္ရင္
၅။ ဗုိက္နာရင္
၆။ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေနတုန္းမွာ ကေလးလႈပ္ရွားမႈ ေလ်ာ့နည္းလာရင္ ၊ မလႈပ္ေတာ့ရင္။

အေပၚကေျပာခဲ့တဲ့ လကၡဏာေတြအေၾကာင္းကုိ မိသားစုနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ထားပါ။ တကယ္လုိ႕ သင့္မွာ ဒီလကၡဏာေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္လာရင္လဲ ေဆးရံု/ေဆးခန္း လုိက္ပို႔ေပးဖို႔ကို အကူအညီေတာင္းထားလိုက္ပါ။

Mate.com.mm

Unicode
“ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေတုန်းမှာ သတိပြုရမယ့် ရောဂါလက္ခဏာများ”

သင်ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေတုန်းမှာ သင်ရော သင့်မိသားစုရောဟာ အခုပြောပြမယ့် ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သတိပြုသင့်ပါတယ်။

ဒီရောဂါလက္ခာတွေထဲက တစ်ခုခုဖြစ်ခဲ့ရင် ဆေးရုံ ဆေးခန်းတစ်ခုခုကို နေ့ညမဆိုင်း ချက်ချင်း သွားပြသင့်ပါတယ်။
၁။ မိန်းမကိုယ်ကနေ သွေးဆင်းရင်၊
၂။ ခေါင်း အရမ်းကိုက်ပြီး အမြင်မှုန်ဝါးရင်
၃။ တက်ရင်၊ သတိလစ်ရင်၊ အန်ရင်
၄။ ရင်ညွန့် (ဒါမှမဟုတ်) ညာဘက်နံရိုးအောက်မှာ အောင့်ရင်
၅။ ၀မ်းဗိုက် အလွန်အမင်း ဆက်တိုက် နာရင်
၆။ ဖျားပြီး အိပ်ရာကနေ မထနိုင်လောက်အောင် အားနည်းရင်
၇။ အသက်ရှူမြန်ရင်၊ အသက်ရှူခက်ရင်

အောက်မှာရေးထားတဲ့ ရောဂါလက္ခာတွေထဲက တစ်ခုခုဖြစ်ခဲ့ရင်တော့ ဆေးရုံ ဆေးခန်းတစ်ခုခုကို အမြန်ဆုံး သွားပြသင့်ပါတယ်။
၁။ မျက်နှာ၊ လက်နဲ့ ခြေထောက်တွေ ဖောရောင်ရင်
၂။ ဆီးသွားနည်းရင်
၃။ ဆက်တိုက် ပြင်းပြင်းထန်ထန် အန်ရင်
၄။ ဖျားရင်၊ နေမကောင်းဖြစ်ရင်
၅။ ဗိုက်နာရင်
၆။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေတုန်းမှာ ကလေးလှုပ်ရှားမှု လျော့နည်းလာရင် ၊ မလှုပ်တော့ရင်။

အပေါ်ကပြောခဲ့တဲ့ လက္ခဏာတွေအကြောင်းကို မိသားစုနဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ထားပါ။ တကယ်လို့ သင့်မှာ ဒီလက္ခဏာတွေထဲက တစ်ခုခုဖြစ်လာရင်လဲ ဆေးရုံ/ဆေးခန်း လိုက်ပို့ပေးဖို့ကို အကူအညီတောင်းထားလိုက်ပါ။

သားဆက္ျခားေသာက္ေဆး

သေႏၶတားစားေဆးကုိ ဘယ္ေန႕မွာ စေသာက္ရမလဲ

 - ရာသီေပၚတဲ့ေန႕မွာစေသာက္ႏုိင္ရင္စိတ္အခ်ရဆုံးျဖစ္ပါတယ္။
 - လြန္ခဲ့တဲ့ (၅) ရက္အတြင္းမွာမွ ရာသီစလာထားတယ္ဆုိရင္လည္း စေသာက္လုိ႕ ရပါတယ္။
 - ႏုိ႕ထြက္နည္းေစတဲ့အတြက္ ႏုိ႕တုိက္မိခင္ေတြ ေမြးဖြားျပီး (၆) လ ေနမွ စေသာက္ပါ။ (၆) လ အတြင္းမွာ ကေလးကုိႏုိ႕ျဖတ္ရင္ေတာ့ ႏုိ႕ျဖတ္ျပီးျပီးခ်င္း ေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။
 - ႏုိ႕မတုိက္တဲ့ မိခင္ေတြကေတာ့ ကေလးေမြးျပီး (၃) ပတ္ ျပည့္ရင္ စေသာက္လုိ႕ရပါတယ္။
 - ကုိယ္၀န္ပ်က္က်ျပီး (၇) ရက္အတြင္း စေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။
 - တျခား သားဆက္ျခားနည္း တစ္ခုခုက ေျပာင္းလွ်င္ ေျပာင္းခ်င္း စေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။
 - စေသာက္ရမယ့္ရက္ေက်ာ္ေနေပမယ့္ ကုိယ္၀န္မရွိတာ ေသခ်ာရင္ေတာ့ ဘယ္ရက္မွာျဖစ္ျဖစ္ ေဆးကတ္စေသာက္လုိ႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီလုိအခါမ်ိဳးမွာ ေဆးစေသာက္ျပီး (၇) ရက္အတြင္း လိင္ဆက္ဆံတာကုိ ေရွာင္ပါ။ မေရွာင္ႏုိင္ရင္ ကြန္ဒုံးသုံးစြဲပါ။

သေႏၶတားစားေဆးကုိ ဘယ္လုိ ေသာက္သင့္သလဲ။
 - ေဆးကတ္မွာျပထားတဲ့အတုိင္းတစ္ေန႕တစ္လုံး အခ်ိန္မွန္မွန္ေသာက္ရပါမယ္။
 - ေဆးကတ္ ကုန္သြားရင္ ေဆးကတ္အသစ္ရဲ႕ ပထမဆုံး ေဆးလုံးကုိ ရက္မျခားေစပဲ စေသာက္ရပါမယ္။
 - ကုိယ္၀န္ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ တားႏုိင္ဖုိ႕ အတြက္ အရည္အေသြးျပည့္မွီတဲ့ ေဆးကတ္ေတြကုိ တစ္ေန႕တစ္လုံး အခ်ိန္မွန္ေသာက္ဖုိ႕ အေရးၾကီးပါတယ္။

သေႏၶတားစားေဆးရဲ႕ က်န္းမာေရး ေကာင္းက်ိဳးေတြက ဘာေတြလဲ။
 - ကုိယ္၀န္မရွိေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တားေပးတယ္။
 - လိင္ဆက္ဆံရာမွာ အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစဘူး။
 - ရာသီ ပုံမွန္ လာေစတယ္။
 - ေသြးဆင္းတဲ့ ပမာဏ နည္းသြားေစတဲ့ အတြက္ ေသြးအား မနည္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏုိင္တယ္။
 - ရာသီလာတဲ့ အခါ ဗုိက္ေအာင့္တာ ၊ ကုိက္ခဲတာေတြကုိပါ သက္သာေစတယ္။
 - သားဥအိမ္ ကင္ဆာ ၊ သားအိမ္ကင္ဆာေတြကုိ မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏုိင္တယ္။

သေႏၶတားစားေဆးေသာက္ခါစမွာ ဘာေတြ ျဖစ္တတ္သလဲ။

ေဆးရဲ႕ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြျဖစ္တဲ့
 - မူးေ၀တာ
 - ပ်ိဳ႕တာ အန္ခ်င္တာ
 - ရာသီေပၚခ်ိန္ မဟုတ္ပဲ ေသြးနည္းနည္း ဆင္းတာ
 - အနည္းအက်ဥ္း ေခါင္းကုိက္တာ
 - ရင္သားေတြ တင္းလာတာ၊ နာက်င္တာ
 - နည္းနည္း ၀လာတာ၊ ပိန္သြားတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
 ေဆးေသာက္တာ ၾကာလာရင္ ဒီေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြ တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြဆုိ ဘာေဘးထြက္ ဆုိးက်ိဳးမွ မခံစားရပါဘူး။

သားသမီး ျပန္လုိခ်င္တဲ့အခါ ဘယ္လုိ လုပ္ရမလဲ။
 - ေဆးေသာက္တာကုိရပ္လုိက္ပါ။
 - ေဆးေသာက္ရပ္ျပီး လ အနည္းငယ္ အတြင္းမွာ ကုိယ္၀န္ျပန္ရႏုိင္ပါတယ္။

သေႏၶတားစားေဆးကုိ ဘယ္သူေတြ ေသာက္ဖုိ႕ မသင့္ေတာ္ဘူးလဲ။
 - အသက္ (၃၅) ႏွစ္ေက်ာ္ျပီး ေဆးလိပ္္ကုိ အလြန္အကၽြံေသာက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ
 - ရင္သားကင္ဆာ ေရာဂါရွိသူေတြ
 - အသည္းေရာင္ ေရာဂါရွိသူ၊ အရင္က တာေဆးကတ္စားေနတုန္းမွာ အသား၀ါဖူးသူေတြ
 - နာတာရွည္ အသည္းေရာဂါ ျဖစ္ေနသူေတြ
 - ကေလး (၆) လေအာက္ ႏုိ႕တုိက္မိခင္ေတြ
 - ႏွလုံး၊ ေသြးတုိးေရာဂါရွိသူေတြ၊ ေလျဖတ္ေနသူေတြ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသူေတြ
 - အျပင္းအထန္ ေခါင္းကုိက္ေရာဂါရွိသူေတြ
 - သည္းေျခအိတ္ ေရာဂါရွိသူေတြ
 - တီဘီေဆး၊ ၀က္ရူးျပန္ေရာဂါေဆး၊ မိႈေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေပ်ာက္ေဆး ေသာက္ေနရသူေတြ
 - တခ်ိဳ႕အေျခအေနေတြ၊ ေရာဂါေတြဟာ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ သူေတြက စစ္ေဆးၾကည့္မွသာ ကုိယ့္မွာ ရွိေနမွန္း သိရတတ္တာမုိ႕ ေဆးကတ္မစားခင္ ဆရာ၀န္ ဆရာမနဲ႕ တုိင္ပင္ၾကည့္ပါ။

သေႏၶတားစားေဆးကုိ ေသာက္ဖုိ႕ေမ့သြားရင္ ဘယ္လုိ လုပ္ရမလဲ
 ၁. အေပၚ (၃) တန္းက ေဆး (၁) လုံး ဒါမွမဟုတ္ (၂) လုံး ေမ့ခဲ့ရင္
 - ေဆး (၁) လုံးကုိ သတိရရခ်င္း ေသာက္ျပီး အဲဒီေန႕အတြက္ ေဆးလုံးကုိ ပုံမွန္ ျပန္ေသာက္ပါ။
 - က်န္တဲ့ ေဆးေတြကုိ တစ္ေန႕ တစ္လုံး ဆက္ေသာက္ပါ။
 ၂. အေပၚဆုံး (၂) တန္းက ေဆး (၃) လုံး၊ ဒါမွ မဟုတ္ (၃) လုံးထက္ ပုိေမ့ခဲ့ရင္ ေဆး စ ေသာက္ဖုိ႕ (၃) ရက္ ဒါမွမဟုတ္ (၃) ရက္ထက္ ပုိျပီး ေနာက္က်ခဲ့ရင္
 - ေဆး (၁) လုံးကုိ သတိရရခ်င္း ေသာက္ပါ။
 - က်န္တဲ့ ေဆးေတြကုိ ပုံမွန္အတုိင္း ဆက္ေသာက္ပါ။
 - လိင္ဆက္ဆံတာကုိ (၇) ရက္ေရွာင္ပါ။
 - မေရွာင္ႏုိင္ရင္ ကြန္ဒုံးကုိ စနစ္တက် သုံးပါ။
 ၃. တတိယတန္းက ေဆး (၃) လုံး ဒါမွမဟုတ္ (၃) လုံးထက္ပုိျပီး ေမ့တာဆုိရင္ေတာ့
 - ေဆး (၁) လုံးကုိ သတိရရခ်င္း ေသာက္ပါ။
 - အဲဒီ အတန္းက က်န္တဲ့ ေဆးေတြကုိ ပံုမွန္အတုိင္း ဆက္ေသာက္ပါ။
 - ေအာက္ဆုံးအတန္းက ေဆးေတြကုိ မေသာက္ပဲ ေနာက္ေဆးကတ္ အစကေန ျပန္ေသာက္ပါ။
 - လိင္ဆက္ဆံတာကုိ (၇) ရက္ ေရွာင္ပါ။
 - မေရွာင္ႏုိင္ရင္ ကြန္ဒုံးကုိ စနစ္တက် သုံးပါ။
 ၄. ေနာက္ဆုံးအတန္းက ေဆး အညိဳေလးေတြကုိ ေမ့တာ ဆုိရင္ေတာ့
 - ေမ့သြားတဲ့ ေဆးေတြကုိ လႊင့္ပစ္ျပီး က်န္တဲ့ ေဆးေတြကုိ တစ္ေန႕တစ္လုံး ဆက္ေသာက္ပါ။
 * ေဆးကဒ္ကုန္သြားရင္ ရက္မျခားေစဘဲ ေဆးကတ္အသစ္ရဲ႕ ပထမဆုံး ေဆးလုံးကုိ စေသာက္ရပါမယ္။

www.mate.com.mm

သားဆက္ျခားဖုိ႕အတြက္ စဥ္းစားစရာအဆင့္ဆင့္

သားဆက္ျခားဖုိ႕အတြက္ စဥ္းစားစရာအဆင့္ဆင့္

ေရးသားသူ Dr. Phio Thiha

သားဆက္ျခားတဲ့ကိစၥဟာ အိမ္ေထာင္သည္တုိင္းအတြက္ အင္မတန္မွကို အေရးၾကီးတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ မိခင္က်န္းမာေရး၊ ကေလးက်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရးစတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူူးေတြအမ်ားၾကီးပဲ ရွိတာမုိ႕ ဒါကို စံုတြဲေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အေလးထား လုပ္ေဆာင္လာၾကပါတယ္။ ပူပူေႏြးေႏြး မဂၤလာေဆာင္ျပီးသြားရင္ စံုတြဲတစ္တြဲအေနနဲ႕ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဘ၀တစ္ခုကုိ ျဖတ္သန္းမယ္၊ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုေရာက္ေအာင္ သြားၾကမယ္ ဆုိတဲ့အခါ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘဲ ကေလးမရသြားေအာင္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္လာၾကတယ္။

အဲဒီအခါ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေမးေလ့ရွိတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခု ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မနဲ႕ အသင့္ေတာ္ဆံုး သားဆက္ျခားနည္းက ဘာျဖစ္မလဲ ဆုိတာပါပဲ။ တစ္ခါမွကလည္း မသံုးဖူး၊ အရြယ္ေတြက ငယ္ေသးေတာ့ ဒီေဆးေတြ သံုးလုိ႕ ၀လာျပီး မလွေတာ့မွာကလည္း စိုးေသးတယ္၊ ဒီၾကားထဲမွာ တျခားအမ်ိဳးသမီးၾကီးေတြရဲ႕ စကားကလည္း တစ္စြန္းတစ္စ ၾကားထားေလေတာ့ ပုိျပီး ေ၀ခြဲရခက္ေနတတ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဘယ္နည္းလမ္းနဲ႕ သင့္ေတာ္တယ္ဆုိတာ ဘယ္သူကမွ ဆံုးျဖတ္ေပးလို႕ မရပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိယ္တုိင္ပဲ ဆံုးျဖတ္ရတာပါ။ ဒီလိုေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ဖုိ႕ကုိသာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဆရာ၀န္ေတြက ကူညီေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလို မိသားစုစီမံကိန္းဆြဲေတာ့မယ္၊ သားဆက္ျခားဖို႕အတြက္ ျပင္ဆင္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ စဥ္းစားသင့္တာေတြကို အဆင့္လိုက္ ေရးသြားပါမယ္။


၁။ ဘယ္ႏွႏွစ္ ကုိယ္၀န္တားထားခ်င္တာလဲ စစဥ္းစားပါ။

သားဆက္ျခားနည္းေတြမွာ ကာလတုိနည္းနဲ႕ ကာလရွည္နည္းရယ္လို႕ ရွိတယ္။ လပို္င္းေလာက္၊ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္ပဲ တားထားမယ္ဆုိ ကြန္ဒံုး၊ ေဆးကတ္နဲ႕ ထုိးေဆးေတြ သံုးလို႕ရတယ္။ ႏွစ္ရွည္တားထားခ်င္တာဆုိ သားအိမ္ထဲထည္႕တာ၊ လက္ေမာင္းထဲထည္႕တာေတြ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ အရင္ကေတာ့ သားအိမ္ထဲထည္႕တာက ကေလးတစ္ခါမွ မေမြးဖူးေသးရင္ ထည္႕လို႕မရဘူး ေျပာၾကေပမယ့္ ခုေနာက္ပုိင္းမွာ ထည္႕လုိ႕ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႕ ေျပာလာၾကတာမုိ႕ သံုးမယ္ဆုိ အသံုးျပဳႏုိ္င္ပါတယ္။

၂။ ေဟာ္မုန္းရဲ႕ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြနဲ႕ အဆင္ေျပမေျပ စဥ္းစားပါ။

ကာလတုိနည္းထဲမွာလည္း ေဟာ္မုန္းပါတာနဲ႕ မပါတာရွိသလို၊ ကာလရွည္နည္းေတြထဲမွာလည္း ရွိပါတယ္။ ဘာကြာမလဲဆုိေတာ့ ေဟာ္မုန္းပါတဲ့နည္းေတြသံုးရင္ ေဟာ္မုန္းရဲ႕ ေဘးထြက္ဆုိုက်ိဳးေတြကုိ ခံစားရတာမ်ိဳး ရွိႏုိင္တယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တာ၊ အသားအရည္ေျပာင္းသြားတာ၊ ေခါင္းမူးတာ၊ ပ်ိဳ႕အန္တာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သိေစခ်င္တာက ဒါေတြျဖစ္ကုိျဖစ္မယ္လုိ႕ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ မတူၾကဘူး၊ တခ်ိဳ႕ျဖစ္တယ္၊ တခ်ိဳ႕မျဖစ္ဘူး။ ေနာက္ျပီး ၀လာတာဆုိတာကလည္း ဒီနည္းေတြေၾကာင့္ ၀တာက နည္းနည္းပဲ၊ အဓိကက အသက္အရြယ္နဲ႕ ေနထုိင္မႈပံုစံေၾကာင့္သာ ၀လာတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္အေနနဲ႕ အစားေရွာင္မယ္၊ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားမ်ား လုပ္မယ္ဆုိရင္ ၀မလာေအာင္ ထိန္းထားလို႕ရမယ္။ ကာလတုိနည္းျဖစ္တဲ့ ကြန္ဒံုးနဲ႕ ကာလရွည္နည္းထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ သားအိမ္တြင္းထည္႕ပစၥည္းတုိ႕က ေဟာ္မုန္းမပါတာမို႕ ဒီလိုေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြ မခံစားခ်င္ဘူးဆုိရင္ ေရြးခ်ယ္လို႕ရတယ္။

သားဆက္ျခားနည္းတစ္ခုကုိ ေရြးေတာ့မယ္ဆုိ အဓိက စဥ္းစားရမွာက ဒီႏွစ္ခုပါပဲ။ ဘယ္ႏွႏွစ္တားခ်င္တာလဲ၊ ေဟာ္မုန္းပါတာဆုိ အဆင္ေျပမလား။ ဒီေလာက္ဆုိ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း စဥ္းစားရလြယ္လာျပီ။ ျပီးေတာ့မွ အေသးစိတ္ ထပ္စဥ္းစားရမွာတခ်ိဳ႕ကို ဆက္ေရးပါမယ္။

၃။ ရာသီပံုမွန္ေပၚမွ အဆင္ေျပတာလား

ကြန္ဒံုးနဲ႕ သားအိမ္တြင္းထည္႕ပစၥည္းကေတာ့ ရာသီပံုမွန္ေပၚတယ္။ ေန႕စဥ္ေသာက္ေဆးကတ္ကလည္း ေနာက္ဆံုးတန္း အားေဆးလံုးေတြ ေသာက္ေနျပီဆုိရင္ ေသြးဆင္းလာတတ္တယ္။ ၃လခံထုိးေဆးနဲ႕ လက္ေမာင္းတြင္းထည္႔ပစၥည္းကေတာ့ ရာသီမေပၚတာမ်ားတယ္။ အဲ့လိုမေပၚလို႕လည္း ဘာေရာဂါမွေတာ့ မျဖစ္ဘူး။ သူ႕ရဲ႕ အာနိသင္ေၾကာင့္ ျဖစ္တာပဲ။ ဒီအခါ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြက အလုပ္ရႈပ္ေတာင္ သက္သာေသးတယ္ ဆုိျပီး သေဘာက်ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့ ရာသီမေပၚရင္ မေနတတ္ဘူး၊ မိန္းမမဆန္သလို ခံစားရတယ္လို႕ ထင္တတ္ၾကတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ရာသီမေပၚတတ္တဲ့နည္းေတြကို အသံုးျပဳဖို႕ အဆင္ေျပႏုိင္ မေျပႏုိင္ ေသခ်ာစဥ္းစားသင့္တယ္။

၄။ ကေလး ခ်က္ခ်င္းျပန္ရမွ အဆင္ေျပတာလား

သားဆက္ျခားနည္းေတြ အားလံုးထဲမွာ ၃ လခံထုိးေဆးမွာပဲရွိတဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက အာနိသင္က်န္တတ္တာပါပဲ။ ဆုိလိုတာက ေဆးထုိးရပ္လုိက္ေပမယ့္ ကေလးခ်က္ခ်င္း ျပန္မရတတ္ဘူး။ လံုးမ၀မရႏုိင္ေတာ့တာ မဟုတ္ေပမယ့္ လအနည္းငယ္ေစာင့္ရတတ္တယ္။ ျပီးတဲ့အခါ ကုိယ္၀န္ျပန္ရလာလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ္၀န္လိုခ်င္ရင္ ခ်က္ခ်င္းရမွျဖစ္မယ္ ဆုိတဲ့ စံုတြဲမ်ိဳးေတြအတြက္ေတာ့ ဒါကုိ ေသခ်ာစဥ္းစားရမယ္။ အထူးသျဖင့္၊ ကေလးရျပီးသားစံုတြဲဆုိ ျပႆနာမရွိေပမယ့္ ကေလးတစ္ခါမွ မေမြးဖူးေသးရင္ေတာ့ ပုိလို႕ သတိထားရပါလိမ့္မယ္။

၅။ တစ္ေန႕တစ္လံုး ေသာက္ဖုိ႕ အဆင္ေျပႏုိင္လား

ဒါက ေန႕စဥ္ေသာက္ေဆးကတ္ကုိ ေရြးေတာ့မယ္ဆုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ မျဖစ္မေန ေမးသင့္တဲ့ေမးခြန္းပါ။ ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း အခိ်န္မွန္ေဆးေသာက္ဖုိ႕ဆုိတာ ထင္သေလာက္ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႕ ကုိယ္ဟာ ဒီလုိေသာက္ႏုိ္င္တဲ့ အေျခအေနရွိလား စဥ္းစားပါ။ ေနာက္ျပီး ေဆးေသာက္ဖုိ႕ ေမ့ခဲ့ရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆုိတာကုိလည္း သိေအာင္ လုုပ္ထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီေဆးကတ္ ေသာက္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ ေသာက္သာေသာက္ေနၾကတယ္၊ ေမ့ခဲ့ရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆုိတာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သိမေနၾကပါဘူး။

၆။ အမ်ိဳးသားရဲ႕ ဆႏၵ

သားဆက္ျခားတဲ့ကိစၥဟာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ဆုိေပမယ့္ ကြန္ဒံုးလို နည္းလမ္းမ်ိဳးက် အမ်ိဳးသားရဲ႕ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ လိုအပ္ပါတယ္။ သားအိမ္ထဲထည္႕တာဆုိလည္း အမ်ိဳးသားက သေဘာမက်ဘူး ဆိုတာေတြ ရွိတတ္တာမို႕ သူနဲ႕တုိင္ပင္ျပီးမွ ေရြးခ်ယ္တာ ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။ ေဆးခန္းသြားတဲ့အခါ ဆရာ၀န္နဲ႕ ေဆြးေႏြးရင္ သူ႕ကုိပါ တစ္ပါတည္း ေခၚသြားတာမ်ိဳး လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။

၇။ ေသာက္ေနတ့ဲေဆးနဲ႕ ျဖစ္ေနတဲ့ေရာဂါေတြ

ဥပမာ တီဘီေဆးေသာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ဆုိ ေဟာ္မုန္းပါတဲ့နည္းေတြ သံုးလို႕မရဘူး။ သံုးရင္ အာနိသင္က်တတ္လို႕ ကုိယ္၀န္ရသြားတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။ ေနာက္ျပီး လိင္ကတစ္ဆင့္ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြ၊ သားအိမ္အေနအထား အဆင္မေျပတာေတြ ရွိႏုိင္ရင္လည္း ဆရာ၀န္နဲ႕ စစ္ေဆးျပီး စိတ္ခ်ရမွ သားအိမ္ထဲထည္႕တာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ဘယ္ေဆးက မတည္႕ဘူး၊ ဘယ္ေရာဂါနဲ႕ဆုိ အဆင္မေျပဘူးဆုိတာေတြကေတာ့ သာမန္လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ မသိႏုိင္တာမို႕ ဆရာ၀န္ကုိသာ ေသခ်ာေျပာျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွ သူက အေကာင္းဆံုးအၾကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏုိ္င္မွာပါ။

ခုေျပာခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ သားဆက္ျခားနည္းတစ္ခု သံုးေတာ့မယ္ဆုိရင္ ကုိယ္နဲ႕ဘယ္နည္းလမ္းနဲ႕က သင့္ေတာ္သလဲဆုိတာကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ဖို႕အတြက္ အဆင့္ဆင့္စဥ္းစားသင့္တာေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေပၚ အေျခခံ၊ ဆရာ၀န္ဆရာမက ေျပာျပတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႕ ေပါင္းစပ္ျပီး ကုိယ္နဲ႕အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္မယ့္ သားဆက္ျခားနည္းကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ၾကမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

www.hellosayarwon.com

Wednesday, November 29, 2017

အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေသာကေလးမ်ားတြင္ ေတြ႔ရေသာ က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား

အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေသာကေလးမ်ားတြင္ ေတြ႔ရေသာ က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား

ကေလးအရြယ္ဆိုတာ ေလာကမွာ ေနထိုင္ရန္လိုအပ္တဲ့ အသိပညာ၊ ဗဟုသုတ အပါအဝင္ အရာအားလံုးကို ေလ့လာသင္ယူေနခ်ိန္ျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ကိုယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ အသိပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ဖို႔ အားအင္ေတြ အမ်ားၾကီးလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီအားေတြရဖို႔ဆိုတာ အစားအေသာက္ကို ပံုစံမွန္ကန္အာဟာရျပည့္ဝစြာ ေကၽြးေမြးရမည္ျဖစ္တဲ့အျပင္ မိမိကေလး အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြရွိမရွိ၊ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈေနာက္က်ျခင္းရွိမရွိကို ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ ဂရုစိုက္ေပးရပါမယ္။ ဒီလို လုပ္ဖို႔ဆိုတာကလည္း အနည္းဆံုးမိခင္ ႏွင့္ ကေလးကို အနီးကပ္ေစာင့္ေရွာက္ေနသူေတြက အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေသာအခါ ျဖစ္တတ္တဲ့ လကၡဏာေတြ သိထားရန္ လိုအပ္ပါတယ္။

၁။ စိတ္ဓာတ္က်မယ္၊ စိတ္္လႈပ္ရွားလြယ္မယ္။



စိတ္ဓာတ္က်တာ၊ စိတ္လႈပ္ရွားလြယ္တာ၊ စိတ္တိုလြယ္တာေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဦးေႏွာက္က စတာျဖစ္ျပီး အခ်ိဳ႕ေသာ အာဟာရဓာတ္ေတြျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ ေနထိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ မိမိကေလးေျပာင္းလဲလာတာေတြ႔ရင္ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈျဖစ္ေနတတ္တာကိုလည္း မေမ့သင့္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အသားဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္နုိင္ပါတယ္။ အမိုင္နိုအက္ဆစ္ ဆိုတာ အသားဓာတ္ပစၥည္းေတြက ဦးေႏွာက္တြင္းရွိ ဆက္သြယ္လႈံေဆာ္ပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုုပ္ေပးလို႔ စိတ္တည္ျငိမ္၊ ေပ်ာ္ရြင္မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။

ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာကေတာ့ အသားမ်ားမ်ား ေကၽြးရမွာပါ။ လိုအပ္ရင္ ပရိုတင္းပါတဲ့ အားေဆးေတြ တိုက္ေကၽြးရပါမယ္။

၂။ အျငိမ္မေနတတ္ျခင္း။

ဒီလို ေမ်ာက္ရံူးတဲ့ကေလးေတြမွာ အစာေခ်စနစ္နဲ႔ အူတြင္းအက်ိဳးျပဳပိုးမႊားရွိမႈ အားနည္းျခင္းရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာက လိုအပ္တဲ့အာဟာရ ရရွိမႈ မရွိျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။

ဒီကေလးေတြကို အၾကံေပးရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေရာင္ဆိုးေဆးပါတဲ့အစာေတြ၊ အသင့္စားအစာေတြ မေကၽြးသင့္ပါ။ ေက်လြယ္တဲ့အစာေတြအျပင္ သဘာဝ အစာေခ်အားေကာင္းမြန္ေစတဲ့ အစာေလးေတြ ထည့္ေကၽြးေပးပါ။

၃။ စကားေျပာေနာက္က်ျခင္း

စကားေျပာေနာက္က်ျခင္းက ဗီတာမင္ ဘီတြဲ ခ်ိဳ႕တဲ့တာျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ဗီတာမင္ ဘီတြဲကို တကယ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ရွိမရွိေသခ်ာစစ္ေဆးျပီးမွ တတ္ကၽြမ္းသူ ဆရာဝန္ေတြနဲ႔တိုင္ပင္ျပီးမွ တိုက္ေကၽြးသင့္ပါတယ္။

ဗီတာမင္ ဘီတြဲ ပါဝင္မႈမ်ားတ့ဲအစာေတြက အတြင္းကလီစာေတြ၊ အမဲသား၊ ၾကက္သား၊ ငါး၊ ဝက္သား၊ ႏြားနို႔၊ နဲ႔ ဥေတြျဖစ္ပါတယ္။ အပင္ထြက္အစားအစာမွာ ဘီတြဲမပါဝင္တဲ့အတြက္ သတ္သတ္လြတ္ေကၽြးေနတဲ့ကေလးေတြဆို ဘီတြဲပါတဲ့အားေဆး တစ္ခုခု တိုက္ေကၽြးဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။


၄။ အသားအရည္ ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း၊ ဆံပင္ေျခာက္ျခင္း

ဒါေတြကေတာ့ အဆီမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ ေက၊ ဒီ၊ အီးနဲ႔ ေက(၂) ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့လကၡဏာေတြပါ။

အာဟာရဓာတ္ေတြ ျဖည့္တင္းထားတဲ့အစာေတြ၊ အားေဆးေတြ တုိက္ေကၽြးေပးပါ။


၅။ သြားေတြ ထပ္ေနျခင္း

ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈေတြအရ အသင့္စားအစားအစာေတြ မ်ားမ်ားစားတဲ့ ကေလးေတြ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ မိခင္အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ကေလးေတြမွာ ပိုေတြ႔ရတတ္္ပါတယ္။

၆။ သြားပိုးစားျခင္း၊ သြားေပါက္ျဖစ္ျခင္း

အခ်ိဳအစားမ်ားသူေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ေပမယ့္ သတၱဳဓာတ္ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာလည္း ျဖစ္နိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈေတြမွာ သိရပါတယ္။

ခုခံကာကြယ္ေစတဲ့ အားေတြ က်ဆင္းေနတာကို ေဖာ္ျပေနျပီး ေရာဂါကာကြယ္ေစတဲ့ အစာအုပ္စုဝင္ေတြ မ်ားမ်ား စားေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ (ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား)

၈။ စိတ္ခံစားမႈ မမွန္ျခင္း

အိုမီဂါ ၃ ပါတဲ့ အဆီ ( ေဆာ္လမြန္ငါး၊ sardine, mackerel ငါး) ေတြ ဟာ စိတ္တည္ျငိမ္မႈအတြက္ အေရးပါတဲ့ အာဟာရဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။

၉။ ေခါင္းျပားျခင္း၊ ဦးေခါင္းခြံပံုစံအားနည္းျခငး္

၁၀။ အဝလြန္ျခင္း

ဝတိုင္းလည္း အာဟာရျပည့္ဝေနလို႔ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ပံုမွန္ထက္ပိုအဝလြန္ေနျပီဆုိရင္ သတိထားသင့္ပါတယ္။

အထက္ေဖာ္ျပပါအခ်က္ေတြဟာ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ကေလးေတြမွာ ျဖစ္တတ္သလို ပတ္ဝန္းက်င္အေနအထား၊ ကေလးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ နဲ႔ ဗီဇေပၚလည္း မူတည္နိုင္ေသးတာမို႔ မသကၤာပါက မိမိဘာသာက်ိတ္မေျဖရွင္းသင့္ဘဲ တတ္ကၽြမ္းသူႏွင့္ တိုင္ပင္သင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္ေနာ္။

ေဒါက္တာခ်ိဳ(ေဆး ၁)
http://mydoctor.com.mm/health-problem-in-vitamin-deficient-children/

Monday, November 27, 2017

ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ေတြ feel အျပည့့္နဲ႔ ဆိုေနတာ


အသင့္ေတာ္ဆံုး သားဆက္ျခားနည္း ေရြးခ်ယ္မယ္

အသင့္ေတာ္ဆံုး သားဆက္ျခားနည္း ေရြးခ်ယ္မယ္

အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးခင္မွာ ကိုယ္၀န္မရရွိေစဖို႔အတြက္ သေႏၶတားနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို အသံုးျပဳျပီး သေႏၶတားလို႔ရပါတယ္။ သေႏၶတားျခင္းက မိသားစုစီမံကိန္းခ်ျခင္းနဲ႔ မိသားစုတြင္း ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး အစစအရာရာအဆင္ေျပေနဖို႔အတြက္ အထူးအေရးၾကီးပါတယ္။ သေႏၶတားနည္းေတြမွာ ကြန္ဒံုး၊IUD၊သေႏၶတားေဆးေတြ၊ ရက္တြက္နည္း၊ အမ်ိဳးသား သားေၾကာျဖတ္ျခင္း နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးသားေၾကာျဖတ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြအပါအဝင္ နည္းလမ္းအမ်ိုးမ်ိဳးကိုသံုးျပီး သေႏၶတားလုိ႔ရပါတယ္။

ေကာင္းက်ိဳးနဲ႔ ဆိုးက်ိဳးေတြ ကိုယ္စီရွိတဲ့ သေႏၶတားနည္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့အတြက္ ကိုယ့္လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ ့ကိုက္ညီတာကို ရွာေဖြရတာဟာ မလြယ္ကူပါဘူး။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္ သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္ေတြ အၾကံျပဳတဲ့ေဆးကိုပဲ သံုးဖို ့ပိုလြယ္ကူရုိးရွင္းရသလဲဆိုတာရဲ႕ အဓိကအေျဖပါပဲ။

အမ်ိဳးသမီးတိုင္းဟာေနထိုင္မႈပံုစံနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုခ်င္းမတူညီၾကတာေၾကာင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး သင့္ေတာ္တဲ့သားဆက္ျခားနည္းခ်င္းလည္းကြဲျပားႏိုင္ပါတယ္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါေတြကေတာ့ သင္သိထားသင့္တဲ့ ေစ်းကြက္မွာ ဝယ္ယူရရွိႏိုင္တဲ့ ထင္ရွားတဲ့ သေႏၶတားနည္းအမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကိုသိထားျခင္းျဖင့္ သင့္အတြက္ ေရြးခ်ယ္ရပိုလြယ္ကူမွာပါ။ ဘယ္တစ္ခုက ကိုယ့္အတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးလဲဆိုတာကို ဒီထက္ပိုျပီးသိႏိုင္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ဆက္လက္တုိင္ပင္တာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မွာပါ။



ကြန္ဒံုး

Latex ဒါမွမဟုတ္ ပလပ္စတစ္နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အလႊာေလးျဖစ္ၿပီးေတာ့ လိင္တံတစ္ေလွ်ာက္မွာ ဆန္႔ထုတ္ၿပီး သံုးစြဲရတာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ကြန္ဒံုးကိုေတာ့ သုတ္ပိုးနဲ႔ လိင္ကတစ္ဆင့္ကူူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါပိုးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ အသံုးျပဳပါတယ္။ အမ်ိဳးသားသံုး ကြန္ဒံုးဟာ ၈၂ရာခိုင္ႏႈန္း ထိေရာက္မႈ ရွိၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုးကေတာ့ ၇၆ရာခိုင္ႏႈန္း ထိေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ Lydia ကေနထုတ္တဲ့ Kiss Dute လိုမ်ိဳး စံုတြဲကြန္ဒံုးကိုအသံုးျပဳျပီး မလိုလားအပ္ဘဲနဲ႔ ကိုယ္ဝန္မရေအာင္ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကြန္ဒံုးထဲမွာ ေရကိုအေျခခံျပီးထုတ္ထားတဲ့ ေခ်ာဆီပါ ထည့္သြင္းေပးတာေၾကာင့္ လံုျခံဳမႈရွိေစတဲ့အျပင္ သာယာမႈကိုပါခံစားရေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးက အသံုးျပဳရအလြယ္ကူဆံုးေသာ သေႏၶတားနည္းတစ္မ်ိဳးပါ။

ကြန္ဒံုးက လိင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တဲ့ေရာဂါမ်ား (STD) ကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့အေကာင္းဆံုးေသာနည္းလမ္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးက STD ကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့အေကာင္းဆံုးေသာနည္းလမ္းဆိုေပမယ့္ အျပည့္အဝကာကြယ္မေပးႏိုင္ဘူးဆိုတာေတာ့သတိရပါ။ ကြန္ဒံုးက အသံုးျပဳတာမမွန္ဘူးဆို ေပါက္ထြက္တာေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဓာတ္မတည့္တဲ့တံု႔ျပန္မႈေတြလည္းျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးသံုးစြဲတဲ့ခါမွာလည္း မိမိႏွင့္သင့္ေတာ္အဆင္ေျပမႈရွိေစမယ့္ ကြန္ဒံုးမ်ိဳးကိုေရြးခ်ယ္မိေစဖို႔က အင္မတန္မွ အေရးပါလွပါတယ္။ ေဈးကြက္ထဲမွာ ကြန္ဒံုးေတြကို အေရာင္အမ်ိုးမ်ိဳး၊ အနံ႔အစံုစံုနဲ႔ရွိေနျပီး  အလြယ္တကူဝယ္ယူရရွိႏိုင္ေနျပီျဖစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ ကိုယ္စိတ္တိုင္းက်ျဖစ္တာကိုဝယ္ယူမိဖို႔ေတာ့ လိုအပ္မယ္ထင္ပါတယ္။ Lydia ကထုတ္တဲ့ Air ကပံုမွန္ကြန္ဒံုးေတြထက္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုပါးတဲ့အတြက္ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္နဲ႔ ပိုမိုနီးကပ္သလိုခံစားရပါတယ္။ ႏူးညံတဲ့အထိအေတြ႔ႏွင့္အတူ ခံစားခ်က္ကိုျမင့္တက္ေစၿပီး ကာကြယ္မႈအျပည့္အဝေပးႏုိင္ပါတယ္။ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳတာက မလိုအပ္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ရရွိတာမ်ိုးမျဖစ္ေအာင္ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သလို လိင္္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြမျဖစ္ေအာင္လည္းကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါေသးတယ္။

သေႏၶတားေဆး

ေပါင္းစပ္ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြမွာ estrogen နဲ႔ progestin ေဟာ္မုန္းေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ေဆးျပား အေသးကေတာ့ progestin ပဲ ပါဝင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြဟာ သားဥေႂကြျခင္းကို တားျမစ္ၿပီးေတာ့ သားအိမ္ေခါင္းက အက်ိအခြ်ဲေတြကို ထူေစျခင္းအားျဖင့္ သုက္ပိုးကို မ်ိဳးဥဆီ မေရာက္ရွိေအာင္ တားျမစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြဟာ ကိုယ္ဝန္ရရွိမႈကေန ၉၁ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။

သေႏၶတားေဆးေတြကို ေဆးဆိုင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အလြယ္တကူဝယ္ယူလို႔ရရွိႏိုင္သလို သေႏၶတားေဆးေတြကလည္းအမ်ိုးအစားအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနပါတယ္။ သေႏၶတားေဆးေသာက္ေဆးေတြရဲ႕ အားသာခ်က္ကေတာ့ ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ကိုယ္ဝန္မရေအာင္တားဆီးေပးႏိုင္တာပါပဲ။ ေဆးကိုမေသာက္ပဲရပ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ကိုယ္ဝန္ရရွိေစပါတယ္။ အခ်ိန္အၾကာၾကီးေစာင့္ေနရတာမ်ိဳးလည္းမရွိပါဘူး။

တကယ္လို႔ သင့္အေနနဲ႔ အသံုးျပဳရလြယ္ကူတဲ့ သေႏၶတားေဆးကိုရွာေဖြေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ Lydia Rosa ကအသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေဆး ၂၈ လံုးမွာ Norgestrel ၀.၃ mg ႏွင့္ Ethinyl Estradiol ၀.၀၃ mg ပါဝင္ေသာ အျဖဳေရာင္ေဆးျပား ၂၁ျပား၊ Ferrous Fumarate ၇၅ mg ပါဝင္ေသာ အညိဳေရာင္ေဆးျပား ၇ျပားတို႔ပါဝင္တဲ့ေဆးကို တစ္ေန႔တစ္လံုးမပ်က္မကြက္ေသာက္ေပးဖို႔ေတာ့လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။သေႏၶတားေဆးေသာက္သံုးမႈက ရာသီေသြးဆင္းတာကို မ်ားေစနိုင္သလို ရင္သားတင္းျပီးနာက်င္တာမ်ိဳးကိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီသေႏၶတားေဆးက ဓမၼတာလာစဥ္နာက်င္ကိုက္ခဲတာကိုသက္သာေစနိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။

သေႏၶတားေဆးမွာ ေနာက္တစ္မ်ိဳးရွိေသးတာက ေဆးလံုး ၂၁ လံုးပါတဲ့ သေႏၶတားေသာက္ေဆးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးက ေန႔စဥ္ေသာက္ေပးရတဲ့ သားဆက္ျခားေသာက္ေဆးျဖစ္ျပီး ဝက္ျခံထြက္ျခင္းႏွင့္ အေမႊးအမွ်င္ေပါက္ျခင္းတို႔အတြက္လည္း သံုးစြဲႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရာသီစက္ဝန္းပံုမွန္ ျဖစ္ေစဖို႔နဲ႔ ရာသီမလာခင္ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ား၊ ကိုက္ခဲမႈမ်ားသက္သာေစရန္ႏွင့္ ရာသီလာခ်ိန္ေသြးဆင္းမ်ားျခင္းတို႔အတြက္လည္း ေသာက္သံုးေပးလို႔ရပါတယ္။

ထိုးေဆး (Depo-Provera)

သေႏၶတားထိုးေဆးကို ၃ လတစ္ၾကိမ္ ဆရာဝန္ဆီမွာသြားထိုးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မီးယပ္သားဖြားဆရာ၀န္က Progestin ေဟာ္မုန္းပါ၀င္ေသာထိုးေဆးကို လက္ေမာင္း ဒါမွမဟုတ္ တင္ပါးမွာထုိးေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးဟာ သားဥေႂကြျခင္းကို တားျမစ္ၿပီး သားအိမ္ေခါင္းအက်ိအခြ်ဲေတြကို ထူေစျခင္းအားျဖင့္ သုက္ပိုးလႈပ္ရွားမႈကိုတားျမစ္ပါတယ္။ ေဆးကိုရက္အတိအက်နဲ႔ အခ်ိန္မွန္မွန္ထိုးေပးမယ္ဆိုရင္ သေႏၶတား ထိုးေဆးကလည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘဲကိုယ္ဝန္ရသြားတာမ်ိဳးကို ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

ေဆးေန႔တိုင္းေသာက္ဖို႔အတြက္ အာရံုမိစုက္နိုင္ေလာက္ောင္ အလုပ္မ်ားတဲ့ အိမ္ေထာင္ရွင္မေတြအတြက္ ဒီထိုးေဆးက ေတာ္ေတာ္ေလးအဆင္ေျပပါတယ္။ သေႏၶတားထိုးေဆးေတြကို ေဆးရံုေတြနဲ႔ ေဆးခန္းအမ်ားစုမွာ လြယ္လင့္တကူထိုးလို႔လည္းရေနပါျပီ။

ဒီထိုးေဆးက ရာသီေသြးစက္ဝန္းအေပၚသက္ေရာက္နိုင္ပါတယ္။ ရာသီေသြးလံုးဝမဆင္းတာမ်ိဳးလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရာသီေသြးဆင္းမ်ားတဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြအတြက္ေတာ့ေတာ္ေတာ္ေလးအဆင္ေျပေစမယ့္ နည္းတစ္မ်ိုးပါ။ ဒါေပမယ့္ ထိုးေဆးက အခ်ိဳ႕မွာ မအီမသာျဖစ္တာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ စိတ္ဓာတ္က်တာမ်ိးေတြခံစားရနိုင္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြက ပိုမိုျပင္းထန္ေလ့ရွိ ပါတယ္။ ေဆးမထိုးဘဲ တစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာတဲ့အထိ ကေလးမရတာမ်ိဳးလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သေႏၶတားထိုးေဆးက အရိုးသိပ္သည္းဆကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစျပီး အရိုးပြေရာဂါကိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာမႈေတြအရလည္းသိရပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းက ေဆးထိုးရပ္ျပီးအခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ကေလးမရႏုိင္တာေၾကာင့္ သေႏၶတားနည္းရပ္ျပီး ခ်က္ျခင္းကိုယ္၀န္ရခ်င္သူေတြအတြက္ သင့္ေတာ္မႈမရွိပါဘူး။

Lydia ကထုတ္တဲ့ Andalan သေႏၶတားေဆးကို ၃ လတစ္ၾကိမ္ထိုးေပးတာက ထိေရာက္တဲ့သေႏၶတားမႈကိုရရွိေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၃ လျပည့္တိုင္းဆရာဝန္ဆီမွာသြားေရာက္ထိုးႏွံဖို႔ေတာ့လိုအပ္ပါတယ္။ နာက်င္မငနည္းေစတဲ့ ဒီထိုးေဆးကို ေဆးခန္းအမ်ားစုမွာ လြယ္လင့္တကူ သြားေရာက္ထိုးႏွံလိုပရေနျပီလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသေႏၶတားေဆးကို IUD အစားလည္းအသံုးျပဳေပးလို႔ရပါတယ္။ IUD အသံုးျပဳရတာကို မႏွစ္သက္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ သေႏၶတားထိုးေဆးထိုးေပးလို႔ရပါတယ္။

သားအိမ္တြင္းထည့္ ပစၥည္း

သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္း IUD ဆိုတာက ေသးငယ္တဲ့ ပလပ္စတစ္ပစၥည္းေလးတစ္ခုျဖစ္ျပီး ေၾကးနီနဲ႔အုပ္ထားပါတယ္။ သားအိမ္တြင္းထည့္ ပစၥည္းမွာ ေဟာ္မုန္းပါတာနဲ႔ မပါတာဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ သားအိမ္တြင္းထည့္ ပစၥည္းသံုးမ်ိဳးကေတာ့  Mirena၊ Skyler နဲ႔ Litetta တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အကုန္လံုးဟာ levonorgestrel ေဟာ္မုန္းကို ထုတ္ေပးၿပီး သားဥေႂကြျခင္းကို တားျမစ္ပါတယ္။ သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းရဲ႕ ထိေရာက္မႈက ၉၉ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိတာေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္မလိုခ်င္ေသးတဲ့သူေတြအတြက္ အလြန္စိတ္ခ်ရျပီး သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္ေတြ အႀကိဳက္ေတြ႔တဲ့ ကိုယ္ဝန္တားနည္း တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းထည့္တဲ့ အခါ တတ္သိနားလည္တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႔သြားေရာက္ျပသျပီးထည့္ရမွာပါ။ သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းကို ၅ ႏွစ္ကေန ၁၀ ႏွစ္ေလာက္အထိထည့္ထားလို႔ရပါတယ္။ သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းထည့္ထားမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေျခက ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ပဲရွိပါတယ္။

ရာသီလာစဥ္မွာ သားအိမ္ၾကြက္သားေတြပံုမွန္ထက္နာက်င္တာမ်ိဳးေတြခံစားရႏိုင္ရသလို ရာသီမလာစဥ္ခံစားရႏိုင္တဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြကို ပံုမွန္ထက္ပိုမိုခံစားရတာမ်ိဳးေတြရွိႏုိင္ပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းက ရာသီစက္ဝန္းရပ္တန္႔သြားတာမ်ိဳးအထိျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဆိုးက်ိဳးေတြဟာ အလြယ္တကူေျဖရွင္းလို႔ရပါတယ္။

သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းအသံုးျပဳတဲ့ေနရာမွာ သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းေတြက တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု အစြမ္းအာနိသင္ျခင္းမတူၾကပါဘူး။  Copper Y 380 IUDs ကဆိုရင္ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကာကြယ္မႈကို ေပးစြမ္းႏုိင္ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာပထမဆံုးရႏုိင္ေသာအမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့အျပင္ (၅)ႏွစ္ထိခံႏုိင္ပါတယ္။  ဒီ Copper Y IUD ကိုနာက်င္မႈနည္းႏိုင္သမွ်နည္းေစဖို႔ထုတ္လုပ္ထားတာျဖစ္ျပီး ႏို႔ထြက္မႈအေပၚမွာလည္းထိခိုက္မႈမရွိေစတာေၾကာင့္ ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြအတြက္လည္း သင့္ေတာ္ပါတယ္။ သားအိမ္တြင္းထည့္ သေႏၶတားပစၥည္းေတြရဲ႕ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့အခ်က္ကေတာ့ ပစၥည္းကိုထုတ္လိုက္တာနဲ႔ ကိုယ္၀န္ရရွိေစႏုိင္တာပါပဲ။ ဒီအတြက္ ကေလးျပန္ယူမယ္ဆိုရင္ အၾကာၾကီးေစာင့္ဆိုင္းရတာမ်ိဳးေတြမရွိေတာ့ပါဘူး။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြက သားအိမ္ထဲပစၥည္းထည့္တဲ့နည္းနဲ႔ ကိုယ္၀န္တားဖို႔ကို ေၾကာက္ရြံ႕တတ္ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသားကိုထိခိုက္မွာ၊ သားအိမ္ကိုထိခိုက္မွာေတြကို စိုးရိမ္ၾကတာနဲ႔ ေနာက္ကေလးယူတဲ့အခါ အခက္အခဲျဖစ္မွာေတြကိုစိုးရိမ္ၾကတာပါ။ အမွန္မွာေတာ့ သားအိမ္ထဲထည့္တဲ့ပစၥည္းက နာက်င္မႈ၊ ကသိကေအာက္မႈေတြမျဖစ္ႏုိင္တဲ့အျပင္ အျခားသေႏၶတားေဆးေတြနဲ႔မတူ  ထုတ္ျပီးတာနဲ႔ခ်က္ျခင္း ကိုယ္၀န္ရရွိႏိုင္ပါတယ္။

ပိန္သြယ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမေမြးဖူးေသးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနနဲ႔ကေတာ့ Sleek IUD လိုမ်ိဳး သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းကို အသံုးျပဳေပးလို႔ရပါတယ္။ ကေလးေမြးဖြားဖူးတဲ့ မိခင္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ Copper T IUD လိုမ်ိဳး သားအိမ္တြင္းထည့္ပစၥည္းကို အသံုးျပဳေပးလို႔ရပါတယ္။ သားအိမ္ထဲထည့္တဲ့ပစၥည္းေတြဟာ ကေလးေမြးေမြးျပီးခ်င္းမွာအသံုးျပဳလို႔ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၾကားထဲမွာ ကေလးရသြားမွာကို စိုးရိမ္စရာမလိုပါဘူး။ ဆရာဝန္ေတြဆီမွာ Lydia ကေနထုတ္ထားတဲ့ IUD ေတြအေၾကာင္းေမးျမန္းလို႔လည္းရပါတယ္။

လက္ေမာင္းထဲထည့္ပစၥည္း

သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္က လက္ေမာင္းေနရာကို ထံုေဆးေပးၿပီး မီးျခစ္တံအရြယ္အစား ရွိတဲ့ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ ပစၥည္းကို လက္ေမာင္းရဲ႕ အေရျပားေအာက္ကို ထည့္သြင္းေပးပါတယ္။ လက္ေမာင္းထဲ ထည့္သြင္းေသာ  ပစၥည္းဟာ ကိုယ္ဝန္ရရွိမႈကို ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ပိုမို ကာကြယ္ေပးၿပီး သံုးႏွစ္အထိ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။

ထိေရာက္တဲ့ သေႏၶတားနည္းေတြထဲက တစ္ခုပါ။ ဒါေပမယ့္ စရိတ္စကမ်ားျပီး ေဆးခန္းတိုင္းမွာ လုပ္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္တစ္ခါထည့္ထားျပီးရင္ေတာ့ ျပန္မထုတ္ခင္အခ်ိန္အထိ အာနိသင္ရွိေနျပီး ကိုယ္ဝန္မရရွိေအာင္ တားဆီးေပးပါတယ္။

ရာသီစက္ဝန္းကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစနိုင္ျပီး အေသးစားေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြအေနနဲ႔ ဝက္ျခံထြက္တာ၊ရင္သားနာက်င္တာ နဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္တာမ်ိဳးေတြျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

လက္ေမာင္းထဲထည့္တဲ့ပစၥည္းက ကေလးႏို႔တိုက္ေနစဥ္ကာလအတြင္းမွာလည္း အသံုးျပဳႏိုင္ျပီး ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူေတြ၊ဆီးခ်ိဳေဝဒနာရွင္ေတြပါစိတ္ခ်လက္ခ်အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဖယ္ထုတ္လိုက္ျပီးတာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နိုင္ေစမယ့္အျပင္ ဓမၼတာလာျခင္းအေပၚမွာပါထိခိုက္မႈမရွိေစပါဘူး။

အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြထဲကက ဘယ္နည္းလမ္းကသင့္ေတာ္မလဲဆိုတာကို ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ျပီးျဖစ္ျဖစ္ ဆရာဝန္နဲ႕ တိုင္ပင္ျပီး ျဖစ္ျဖစ္ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္မယ့္နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေစဖို႔ရည္ရြယ္ပါတယ္။

ရင္းျမစ္မ်ား
https://www.healthline.com/health/birth-control/methods#prescription2

https://www.webmd.com/sex/birth-control/birth-control-options#3

 http://www.webmd.com/sex/birth-control/diaphragm-birth- control?

 https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/diaphragm

https://www.self.com/story/which-birth-control-option-is-right-for-you
ေရးသားသူ Aye Thi Mon
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win.
 www.hellosayarwon.com

Saturday, November 25, 2017

ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္း (UTI)

ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္း (UTI)

       ဆီးလမ္းေၾကာင္းဆုိတာ ခႏၶာကိုယ္ကေန မေကာင္းတဲ့အညစ္အေၾကးေတြနဲ႔ေရေတြကို ဆီးထဲကစြန္႔ပစ္ဖုိ႔အတြက္ ပါ၀င္အလုပ္လုပ္ရတဲ့ ကုိယ္တြင္းအဂၤါပစၥည္းေတြကို စုေပါင္းၿပီးေခၚတာပါ။ ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာ ေအာက္ပါ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားပါ၀င္ပါတယ္။

(1) ဆီးသြားျပြန္ - ဆီးအိမ္ကဆီးေတြကို ခႏၶာကိုယ္အျပင္ဘက္ကိုစြန္႔ထုတ္ဖုိ႔အတြက္ ၾကားခံသယ္ပို႔ေပးရတဲ့ ျပြန္ငယ္ေလးပါ။

(2) ဆီးအိမ္ - ဆီးမသြားခင္စပ္ၾကားအခ်ိန္မွာဆီးေတြကိုသုိမီွးထားတဲ့အိတ္ပါ။

(3) ဆီးျပြန္ - ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ဆီးအိမ္ကိုခ်ိတ္ေပးထားတဲ့ျပြန္ပါ။

(4) ေက်ာက္ကပ္ - ပဲႀကီးေစ့နဲ႔ပံုစံတူတဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေတြဟာေသြးထဲက အညစ္အေၾကးေတြကို ဆီးအျဖစ္ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။

        ဒီဆီးလမ္းေၾကာင္းရဲ႕ တစ္ေနရာရာမွာ ဘက္တီးရီးယားပိုး ကူးစက္ခံရတာကိုဆီး လမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္း (UTI) လုိ႔ေခၚပါတယ္။



♦ ဘာေၾကာင့္ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ရသလဲ



        စအုိနဲ႔စအုိတစ္၀ုိက္အေရျပားေပၚမွာရွိေနတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြကအဓိကတရားခံပါ။ အဲဒီဘက္တီးရီးယားေတြကဆီးသြားျပြန္ကေနတစ္ဆင့္ ဆီးအိမ္ထဲအထိေရာက္သြားႏုိင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကတစ္ဆင့္ ေက်ာက္ကပ္ထဲအထိေတာင္ ေျခဆန္႔ႏုိင္ပါတယ္။



♦ ဘယ္လုိလူေတြမွာပိုျဖစ္ႏုိင္သလဲ

1.   အမ်ိဳးသမီးမ်ား

        အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဆီးလမ္းေၾကာင္းဟာ အမ်ဳိးသားေတြထက္ ပိုတုိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးဟာ ဆီးသြားျပြန္၀ကေန ဆီးအိမ္ကိုေရာက္ဖုိ႔ ပိုမုိျမန္ဆန္ လြယ္ကူပါတယ္။



2.   လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား



3.   ေသြးဆံုးၿပီးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား

        ဓမၼတာစက္၀န္းရပ္သြားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ မိန္းမကိုယ္ဟာေျပာင္းလဲလာၿပီး အီစထ႐ုိဂ်င္ေဟာ္မုန္းလည္း ေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္။ အဲ့ဒီအမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ႏုိင္ေခ်ပိုမ်ားပါတယ္။  



 4.   သုတ္ပိုးသတ္ေဆး (သို႔) အမ်ိဳးသမီးသံုး ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား

     

5.   ဆီးလမ္းေၾကာင္းျပႆနာမ်ား

        ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုင္ရွင္ေတြ ( ဥပမာ- ဆီးအိမ္မွာအိတ္ငယ္ေလးေတြ အပိုပါသူေတြ (Diverticulum Bladder))နဲ႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲကုိ တစ္ခုခု ထည့္သြင္းထားသူေတြ (ဥပမာ - ဆီးပိုက္တပ္ဆင္ထားသူ) ဟာဆီးလမ္းေၾကာင္း ပုိး၀င္ လြယ္ပါတယ္။ ဆီးလမ္းေၾကာင္းရဲ႕ တစ္ေနရာရာမွာပိတ္ဆုိ႔မႈ ရွိေနမယ္ဆုိရင္လည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ဖုိ႔အခြင့္အေရးမ်ားပါတယ္။



6.   နာတာရွည္ေရာဂါမ်ား

        နာတာရွည္ေရာဂါတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးခံစားေနရသူေတြ (ဥပမာ-ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာရွင္) ေတြမွာလည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ႏုိင္ေခ်ပိုမ်ားပါတယ္။ သူတုိ႔မွာခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ခုခံ ၏စြမ္းအားစနစ္ အားနည္းေနတာမုိ႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းလိုမ်ဳိး ေရာဂါပိုးကူးစက္၀င္ေရာက္ျခင္းေတြကို ခႏၶာကိုယ္ျပန္လည္ ခုခံတုိက္ခုိက္ႏုိင္စြမ္းအားနည္းေနလို႔ပါ။



7.   မ်ိဳးဗီဇ

        အခ်ဳိ႕အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ မ်ဳိး႐ုိးဗီဇအရ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ႏုိင္ေခ်ျမင့္မားၾကၿပီး သူတို႔ရဲ႕ဆီးသြားျပြန္ဟာလည္း ဘက္တီးရီးယားပုိး အလြယ္တကူကပ္ၿငိႏုိင္ပါတယ္။



♦ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဆရာ၀န္နဲ႔ ခ်က္ခ်င္းျပသ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးသင့္သလဲ

        ပုိးသတ္ေဆးေသာက္ၿပီးငါးရက္ေနတဲ့အထိမွ ေရာဂါလကၡဏာေတြမသက္သာရင္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပန္လည္ ျပသတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။

        ဒါ့အျပင္ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္း ခံစားေနရၿပီး ကုိယ္အပူခ်ိန္အရမ္းတက္လာရင္၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ထားရတဲ့ မိခင္ေလာင္းျဖစ္ေနရင္၊ ေသြးခ်ဳိ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိေနရင္လည္း ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသတုိင္ ပင္ရပါတယ္။



♦ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပုိး၀င္ျခင္းအမ်ဳိးအစားဘယ္ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါသလဲ

          ဆီးသြားႁပြန္နဲ႔ဆီးအိမ္မွာ ပုိး၀င္ရင္ဆီးလမ္းေၾကာင္း ေအာက္ပိုင္းပုိး၀င္ျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။

          ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ဆီးႁပြန္မွာပုိး၀င္ရင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း အထက္ပုိင္းပိုး၀င္ျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။

          ဆီးလမ္းေၾကာင္းအထက္ပုိင္းပုိး၀င္ျခင္းျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးဖို႔အခြင့္အလမ္းပုိမ်ားတဲ့အတြက္ ပုိေၾကာက္ရပါတယ္။

          ေဆးပညာအေခၚအရဆုိရင္ေတာ့ ဆီးအိမ္ပုိး၀င္ရင္ cystitis လို႔ေခၚၿပီး ဆီးျပြန္ပိုး၀င္ရင္ urethritis လို႔ေခၚပါတယ္။

          ေရာဂါျပင္းထန္မႈအေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့လည္းသာမန္ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပုိး၀င္ျခင္း Simple UTI နဲ႔ ျပင္းထန္ေသာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္း complicated UTI ဆုိၿပီးလည္းခြဲျခားပါတယ္။



♦ ဘာေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားရမွာလဲ

        ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာ ပုိး၀င္တဲ့အခါ ဆီးအိမ္နဲ႔ဆီးသြားျပြန္တစ္ေလွ်ာက္ ေရာင္ရမ္းလာပါတယ္။ အဲဒီလို ေရာင္ရမ္းလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဆီးစပ္တစ္၀ိုက္နဲ႔ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပုိင္းမွာ နာက်င္လာသလုိ ဆီးမၾကာခဏ သြားခ်င္ေနပါလိမ့္မယ္။ တစ္ခါတေလဆီးသြားခ်င္ေနေပမယ့္ သြားလိုက္တဲ့အခါ ဆီးစက္အနည္းငယ္ပဲထြက္လာၿပီး ပူစပ္ပူေလာင္ခံစားရတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕သူေတြမွာေတာ့ ဆီးမထိန္းႏိုင္တာမ်ဳိးလည္းရွိတတ္ပါတယ္။

          ဆီးသြားႁပြန္ကေန၀င္လာတဲ့ပုိးဟာ ေက်ာက္ကပ္အထိေရာက္သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ခါးနာ၊ ခါးကိုက္ၿပီး ကုိယ္အပူခ်ိန္တက္လာပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းကုသမႈခံယူဖို႔လိုပါတယ္။ မကုရင္ ေက်ာက္ကပ္ထဲက ပုိးက ေသြးေၾကာေတြကေနတဆင့္ တစ္ကုိယ္လံုးကုိပ်ံ႕ႏွံ႕သြားၿပီး အသက္အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။



♦ ဘယ္လိုစမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈေတြျပဳလုပ္ရမလဲ

        ဆီးကုိ အဏုၾကည့္မွန္ေျပာင္းႏွင့္စစ္ေဆးၾကည့္႐ႈျခင္း (Urinalysis) ၊ ဆီးတြင္ပုိးရွိမရွိ ေမြးျမဴၾကည့္ျခင္း (Urine Culture)တုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

          ၀မ္းဗိုက္ကုိ တယ္လီေဗးရွင္းဓာတ္မွန္႐ိုက္ျခင္း (USG)၊ကြန္ပ်ဴတာဓာတ္မွန္႐ိုက္ျခင္း (CT Scan) ေတြလည္း ရံဖန္ရံခါလိုအပ္လာႏိုင္ပါတယ္။



♦ ဘယ္လိုကုသမႈခံယူရမလဲ

          သာမန္ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္း (Simple UTI) ဟာပုိးသတ္ေဆး (၃) ရက္ခန္႔ေပး႐ံု နဲ႔ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာပါလိမ့္မယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ ေဆးေတြကေတာ့ Sulfamethoxazole-trimethoprim၊ Amoxicillin၊ Nitrofurantoin၊ Ampicillin၊ Ciprofloxacin နဲ႔ Levofloxacin တို႔ျဖစ္ပါတယ္။  တစ္ခါတေလေတာ့ ရက္သတၱပတ္ေပါင္းမ်ားစြာခ်ီၿပီး ေဆးေသာက္မွ ေပ်ာက္ကင္းတာ မ်ဳိးလည္းရွိပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆး အမ်ဳိးအစားေပၚမူတည္ၿပီး တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္တည္း ေသာက္ရတာရွိသလို တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ ေသာက္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။ တစ္ခါႏွစ္ခါေသာက္ ၿပီး႐ံုနဲ႔ ဆီးစပ္ကိုက္တာ၊ ဆီးမၾကာခဏ သြားခ်င္တာစတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြ သက္သာသြားႏိုင္ေပမယ့္ ေဆးကုိေသာက္ရမယ့္ အႀကိမ္အေရအတြက္ အျပည့္အ၀ေသာက္ရပါမယ္။ အဲ့လို႔ မေသာက္ရင္ ခဏခဏျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။



♦ ျပန္ေကာင္းႏိုင္ေခ်ဘယ္ေလာက္ရွိပါသလဲ

        သာမန္ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္းက သံုးရက္ပုိးသတ္ေဆးေသာက္႐ံုနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္။ ကုသမႈၿပီးတဲ့အခါ ဆီးမွာပိုးရွိ/မရွိ ပိုးျပန္ေမြးၾကည့္စရာ (Urine Culture) မလိုပါဘူး။

          ျပင္းထန္တဲ့ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္းဆုိရင္ေတာ့ ေဆးရက္ျပည့္သြားရင္ ဆီးမွာပိုးရွိ/မရွိ ျပန္ေမြးၾကည့္ရပါတယ္။

            ကုသမႈၿပီးဆံုးလို႔မွ ေရာဂါလကၡဏာမသက္သာဘူးဆုိရင္ေတာ့ ေဆးကုိ ရက္တိုးေသာက္ျခင္း၊ ေဆးေျပာင္းျခင္း၊ ပုိးသတ္ေဆးထိုးျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္ရပါမယ္။



♦ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဘာျပႆနာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ

        ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္ျခင္းကေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာျဖစ္ခဲပါတယ္။ ျဖစ္ၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ျပင္းထန္ႏိုင္ၿပီး ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္ေတာ့တဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

        ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ခုခံအားစနစ္အားနည္းသူေတြနဲ႔ နာတာရွည္ေရာဂါတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးရွိသူေတြ (ဥပမာ -  ေသြးခ်ဳိဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာရွင္) မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ၀င္တာမ်ားပါတယ္။



♦ မျဖစ္ပြားေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္ပါသလဲ

-   လိင္ဆက္ဆံၿပီးတုိင္းဆီးသြားေပးပါ။

-   ဆီးသြားတဲ့အခါ ဆီးအကုန္ကုန္ရင္ စကၠန္႔အနည္းငယ္နားၿပီးထပ္မံၫႇစ္ကာဆီးထပ္သြားေအာင္ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါ။ ဆီးက်န္မရွိေစရန္ျဖစ္ပါတယ္။

-   အေလးသြားၿပီးတဲ့အခါ အေရွ႕မွအေနာက္သုိ႔သာသန္႔စင္ေပးပါ။ ဒါမွသာ စအုိတစ္၀ိုက္က ဘက္တီးရီးယားေတြ ဆီးသြားျပြန္ဆီမေရာက္မွာပါ။

-   ၀မ္းမခ်ဳပ္ေစရန္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီး၀လံမ်ားမ်ားစားပါ။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။



♦ ဘယ္လိုအစားအစာေတြ ေရွာင္သင့္ပါသလဲ

       ေအာက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အစားအစာေတြဟာဆီးအိမ္ကုိလႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ အာနိသင္ရွိတဲ့ အျပင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုိး၀င္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြကုိပုိဆုိးေစတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသမႈခံယူေနစဥ္ ေရာဂါမေပ်ာက္ကင္းခင္မွာဒီအစားအေသာက္ေတြကုိေရွာင္သင့္ပါတယ္။

(1) ေကာ္ဖီ

(2) အရက္ႏွင့္အယ္လ္ကုိေဟာပါေသာအရည္မ်ား

(3) ကာဗြန္ပါေသာအခ်ဳိရည္မ်ား

(4) အခ်ဥ္ဓာတ္မ်ားေသာအသီးမ်ား (Citris Acid ပါ၀င္မႈျမင့္မားတဲ့ အသီးအႏွံေတြကုိဆုိလိုတာပါ။ သံပုရာသီး၊ လိေမၼာ္သီး၊ ဂရိတ္ဖ႐ု၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ပန္းသီး၊ မက္မြန္ သီး၊ စပ်စ္သီး၊ ဇီးသီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီနဲ႔ နာနတ္သီးေတြျဖစ္ပါတယ္။)

(5) င႐ုတ္သီးႏွင့္ အစပ္လြန္ကဲေသာအစားအေသာက္မ်ား



♦ ဘယ္လိုအစားအစာေတြ စားေပးသင့္သလဲ

       အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ။ တစ္ေန႔ကုိသံုးလီတာေလာက္ေတာ့ အနည္းဆံုးေသာက္သင့္ပါတယ္။

         အာဟာရျပည့္၀တဲ့ အစားအစာေတြကုိ စားသံုးေပးပါ။



Dr. Htet Htet Aung

www.drmyanmar.com

သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း

www.myanmarhealthcentre.com
သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Natural Family Planning)

သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Natural Family Planning) သည္ မွန္ကန္စြာ လိုက္နာမႈရွိပါက ကိုယ္၀န္ မရေစရန္ တားဆီးရာတြင္ ထိေရာက္သည့္ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ဤစာေစာင္တြင္ သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ ကိုယ္၀န္တားဆီးရာတြင္ ျပဳလုပ္ရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားမည္မဟုတ္ေသာ္လည္း ထိုနည္းလမ္းသည္ ကိုယ္၀န္တားဆီးျခင္းကို မည္ကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္သနည္းဆိုသည့္ အေျခခံအေၾကာင္းတရားမ်ားကို ရွင္းျပေပးလိမ့္မည္။

သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Natural Family Planning) ဆိုတာဘာလဲ?

သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Natural Family Planning) သည္ မည္သည့္ ေဆး (သို႔) ပစၥည္းမ်ားကိုမွ် အသံုးမျပဳဘဲ ကိုယ္၀န္တားဆီးသည့္ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ ထိုနည္းလမ္းသည္ မမ်ိဳးဥေၾကြသည့္ အခ်ိန္ကို မွီတည္၍ တြက္ခ်က္ျခင္းျဖစ္သည္။ မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္သည္ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္သည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ကို ေရွာင္ျခင္း (သို႔) အျခားေသာ သားဆက္ျခားနည္းလမ္း (ဥပမာ - ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳျခင္း) ကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ကိုယ္၀န္ကို တားဆီးႏိုင္သည္။ ထိုနည္းလမ္းသည္ အလြန္ထိေရာက္ေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုနည္းလမ္းကို အိမ္ေထာင္ဖက္ ၂ ဦးစလံုးမွ အတိအက် အလြန္ဂ႐ုတစိုက္ လိုက္နာရန္ လိုအပ္သည္။ ဤနည္းလမ္း တြင္ ဓာတုပစၥည္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္းမရွိသျဖင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး မရွိေပ။



သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း (Natural Family Planning) သည္ မည္မွ် အက်ိဳး႐ွိသနည္း?

အကယ္၍ ဤနည္းလမ္းကို မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳေသာ အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀ တြင္ ၁ - ၉  ေယာက္သည္ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္သည္။ မည္သည့္ သားဆက္ျခားျခင္းနည္းလမ္းကိုမွ် အသံုးမျပဳပါက အမ်ိဳးသမီး ၈၀ - ၉၀ သည္ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္သည္။ အကယ္၍ နည္းလမ္းကို မွန္ကန္စြာ အသံုးမျပဳပါက အာနိသင္နည္းပါးသည္။

မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ သေႏၶေအာင္ႏိုင္သနည္း?

သေႏၶေအာင္သည့္အခ်ိန္သည္ အမ်ားအားျဖင့္ ရာသီစက္၀န္းတစ္ခုတြင္ ၈-၉ ရက္ၾကာျမင့္သည္။ ထိုရက္မ်ားသည္ မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီ ၇ ရက္မွ မ မ်ိဳးဥေၾကြျပီး ၁-၂ ရက္အထိၾကာျမင့္တတ္သည္။ မ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္းဆိုသည္မွာ အမ်ိဳးသမီး သည္ သားဥအိမ္မွ မ မ်ိဳးဥကို လႊတ္ထုတ္ေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ၁ လလွ်င္ ၁ ၾကိမ္ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။ မ မ်ိဳးဥသည္ ၂၄ နာရီအသက္ရွင္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ သုတ္ပိုးသည္ လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ၇ ရက္အထိ အသက္ရွင္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သေႏၶေအာင္သည့္အခ်ိန္သည္ မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီ ၇ ရက္မွ စတင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကယ္၍ မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ မ မ်ိဳးဥေၾကြမည္ကို အတိအက် သိမည္ဆိုပါက မည္သည့္ရက္မ်ားတြင္ သေႏၶေအာင္ႏိုင္ သည္ကို ၾကိဳတင္သိရွိႏိုင္သည္။

မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္ကို ဘယ္လိုသိႏုိင္သလဲ?

မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္ကို သိရွိျခင္းသည္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္ကို သိႏိုင္သည္ဟု မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈရွိပါက သဘာ၀နည္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္းသည္ အလြန္ထိေရာက္ေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ သဘာ၀နည္းလမ္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္းကို တြက္ခ်က္ႏိုင္ရန္အတြက္ ရာသီစက္၀န္းအခ်ိန္ကို ၃လမွ ၆ လအထိ ေလ့လာရန္ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ရွင္းလင္းသည့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ရရွိရန္လိုအပ္သည္။ အကယ္၍ ရာသီလာခ်ိန္မမွန္ပါ က မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္ကို တြက္ခ်က္ရန္ ခက္ခဲသည္။

ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို ေန႔စဥ္ မွတ္တမ္းလုပ္ထားရန္ လိုအပ္သည္။

·         ကိုယ္အပူခ်ိန္တိုင္းတာျခင္း။

မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္တြင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္သည္ အနည္းငယ္ျမင့္တက္လ်က္ရွိျပီး ရာသီလာသည့္အခ်ိန္အထိ ျမင့္မား လ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်က္ကို လႊမ္းမိုးသည့္ အခ်က္မ်ားစြာရွိသည္။ (ဥပမာ - ေနမေကာင္းျဖစ္ျခင္း ႏွင့္ ကိုယ္အပူခ်ိန္က်ေစသည့္ ပါရာစီတေမာကဲ့သို႔ေသာ ေဆးမ်ားေသာက္ျခင္း) ။ အကယ္၍ မနက္တိုင္း အိပ္ယာမွမထမွီ (အိပ္ယာႏိုးႏိုးျခင္း) ကိုယ္အပူခ်ိန္ကို တိုင္းမည္ဆိုပါက ပံုစံအညႊန္းတစ္ခု ျဖစ္ေပၚေနသည္ကို ေတြ႔ရလိမ့္မည္။ ထိုပံုစံအညႊန္းက မည္သည့္ရက္တြင္ မ မ်ိဳးဥေၾကြသည္ကို ျပသမည္ျဖစ္သည္။

·         သားအိမ္ေခါင္းမွ အရည္မ်ားထုတ္ျခင္း။

ထိုေျပာင္းလဲမႈသည္ ရာသီစက္၀န္းတစ္ေလွ်ာက္ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။

-      ရာသီလာျပီးသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ အရည္မရွိဘဲ ရက္အနည္းငယ္ ေျခာက္ေသြ႔ေနတတ္သည္။

-      မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီ ၈ ရက္အလိုတြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ စိုစြတ္လာျပီး ေစးကပ္၍ အျဖဴျပစ္ျပစ္ လာ သည္။

-      မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီ ၄ ရက္အလိုတြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ အရည္ပိုမ်ားလာျပီး အရည္သည္ ၾကက္ဥအကာကဲ့သို႔ ခၽြဲက်ိက်ိျဖင့္ အၾကည္ျဖစ္လာသည္။

-      မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္တြင္ (သို႔) မမ်ိဳးဥေၾကြျပီးေနာက္ အရည္မ်ားသည္ ေနာက္ရာသီစက္၀န္းအခ်ိန္အထိ ျပန္ေျခာက္ေသြ႔သြားသည္။



ထို႔ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ အရည္မ်ား ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီ ၇-၈ ရက္အလိုကို တြက္ခ်က္ႏိုင္သည္။

·         ရာသီလာသည့္ ရက္အေရအတြက္။

မ မ်ိဳးဥသည္ ရာသီစလာသည့္ ရက္မတိုင္မွီ ၁၂ မွ ၁၆ ရက္အလိုတြင္ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည္။ အကယ္၍ ရာသီစက္၀န္းသည္ ရက္အတိအက် မွန္မွန္လာပါက မ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္းကို တြက္ခ်က္ရာတြင္ အကူအညီျဖစ္ေပ လိမ့္မည္။

·         မ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္းကို သိႏိုင္သည့္ ပစၥည္း။

ထိုပစၥည္းမ်ားကို ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားရွိ ေဆးဆိုင္မ်ားတြင္ ၀ယ္ယူႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးအစား ၂ မ်ိဳးရွိသည္။ ထို ၂ မ်ိဳးစလံုးသည္ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို တိုင္းတာျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးအစား ၁ ခုသည္ ဆီးတြင္ပါ၀င္ေသာ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို တိုင္းတာျပီး ေနာက္တစ္မ်ိဳးသည္ တံေတြးတြင္ပါ၀င္ေသာ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို တိုင္းတာ သည္။

ဆီးကိုုအေျခခံ၍ တိုင္းတာေသာ ပစၥည္းသည္ လူတီႏိုင္းစင္းေဟာ္မုန္း (Luteinising Hormone - LH) ပမာဏမ်ားေနျခင္း (သို႔) တဟုတ္ထိုးတက္လာမႈကို ရွာေဖြျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုုသို႔ျမင့္တက္လာမႈသည္  မ မ်ိဳးဥ မေၾကြမွီ ၁ - ၂ ရက္ခန္႔အလိုတြင္ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳေသာ ထို ပစၥည္း၏ အမည္မွာ ပါစိုနာ (Persona®) ျဖစ္သည္။ လူတီႏိုင္းစင္းေဟာ္မုန္း (Luteinising Hormone - LH) ပမာဏအနည္းငယ္သည္ ေသြးႏွင့္ ဆီးမ်ားတြင္ အျမဲတမ္း ပမာဏ အနည္းငယ္ခန္႔ရွိေသာ္လည္း မ မ်ိဳးဥမေၾကြမွီရက္မ်ားတြင္ ထိုပမာဏသည္ ၂ မွ ၅ ဆအထိ ျမင့္တက္လာသည္။

တံေတြးကို အေျခခံ၍ တိုင္းတာေသာ ပစၥည္းသည္ မ မ်ိဳးဥေၾကြခ်ိန္ႏွင့္ နီးကပ္လာပါက အီစထိုဂ်င္ (Oestrogen) ပမာဏ ျမင့္တာလာျခင္းကို တိုင္းတာျခင္းျဖစ္သည္။ အီစထိုဂ်င္ (Oestrogen) ပမာဏ ျမင့္တက္လာသည့္အတြက္ တံေတြးတြင္ ဆားပါ၀င္မႈမ်ားလာသည္။ ဆားမ်ားေျခာက္ေသြ႔လာသည့္အခါ ငွက္ေမႊးေတာင္သ႑ာန္ သလင္းေက်ာက္ပံုေဆာင္ခဲမ်ား ျဖစ္လာသည္။ ထိုတိုင္းတာသည့္စက္ျဖင့္ တံေတြး ေျခာက္သြားသည့္အခါ ငွက္ေမႊးေတာင္သ႑ာန္ သလင္းေက်ာက္ပံုေဆာင္ခဲမ်ားကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။ တံေတြးကို အေျခခံ၍ တိုင္းတာျခင္းသည္ ဆီးကိုအေျခခံ၍ တိုင္းတာျခင္းထက္ တိက်မႈ နည္းသည္။ ထိုနည္းလမ္းမ်ား သည္ ကိုယ္၀န္မရရန္ တားဆီးျခင္းအတြက္ အၾကံေပးျခင္းမဟုတ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ကို မိမိလိုခ်င္သည့္ အခ်ိန္တြင္ စနစ္တက် ယူႏိုင္ရန္ အကူအညီေပးျခင္းျဖစ္သည္။

ကေလးအား မိခင္ႏို႔တိုက္ေကၽြးျခင္းသည္ သဘာ၀နည္းျဖင့္ သားဆက္ျခားသည့္ နည္းလမ္းလား?

မွန္ပါသည္။ ထိုနည္းလမ္းကို ႏို႔တိုက္ေကၽြးျခင္းျဖင့္ ရာသီလာျခင္းကို ရပ္တန္႔၍ သားဆက္ျခားသည့္ နည္းလမ္းဟု ေခၚသည္။ ကေလးႏို႔စို႔ျခင္းသည္ မ မ်ိဳးဥေၾကြျခင္းကို တားဆီးေပးသည့္ ေဟာမုန္းကို လႈံ႔ေဆာ္ေပးသည္။ အကယ္၍ မိခင္ႏို႔ကို ကေလး ၆ လအထိ မိခင္ႏို႔တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ တိုက္ပါက (သို႔) ကေလးေမြးျပီးသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ရာသီ ေသြးမဆင္းပါက ကေလးေမြးျပီး ၆ လအတြင္း မ မ်ိဳးဥမေၾကြေပ။ မိခင္ႏို႔ တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ တိုက္ေကၽြးျခင္း ဆိုသည္မွာ ကေလးအား မိခင္ႏို႔မွလြဲ၍ မည္သည့္အစာမွ် မေကၽြးျခင္း (သို႔) အျခားေသာ အရည္မ်ားကို မတိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀ တြင္ ၁ ေယာက္ထက္နည္းသူတြင္သာလွ်င္ ထိုအေျခအေနတြင္ ကိုယ္၀န္ထပ္ရႏိုင္ သည္။ သို႔ေသာ္ ကေလးႏို႔တိုက္ေကၽြးျခင္းကို ေလ်ာ့ခ်ျပီးသည္ႏွင့္ (သို႔) ရာသီေသြး ျပန္စေပၚျပီးသည္ႏွင့္ မိခင္ ႏို႔တိုက္ေကၽြးျခင္းျဖင့္ သားဆက္ျခားသည့္ နည္းလမ္းသည္ သားဆက္ျခားရာတြင္ မထိေရာက္ေတာ့ေပ။

သဘာ၀နည္းျဖင့္ သားဆက္ျခားရန္ မည္ကဲ့သို႔ သင္ယူႏိုင္သလဲ?

အကယ္၍ သဘာ၀နည္းျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္းကို ေရြးခ်ယ္မည္ဆိုပါက ဆရာ၀န္ (သို႔) သြားဖြားမီယပ္ အထူးကု ဆရာ၀န္ ႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးသင့္သည္။

သတိျပဳရန္

အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရာဂါရွာေဖြျခင္းႏွင့္ ေဆး၀ါးကုသ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ မဟုတ္ပဲ မိမိတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာေရာဂါအေျခအေန မ်ားကို ေစာလ်င္စြာ သတိထားမိေစရန္ ႏွင့္ က်န္းမာေရးဗဟုသုတမ်ား တိုးပြားေစရန္သာ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ေရာဂါရွာေဖြျခင္းႏွင့္ ေဆး၀ါးကုသျခင္းမ်ားကိုမူ တတ္သိကၽြမ္းက်င္ေသာ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္သာ တိုင္ပင္ျပသ၍  ကုသမႈခံယူသင့္ ပါသည္။

www.myanmarhealthcentre.com

Friday, November 24, 2017

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆး

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆး

ေယဘူယ်အားျဖင့္

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆး (EC)နဲ႔ သားအိမ္တြင္းထည္႔ပစၥည္း IUD ေတြက အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံၿပီး မ်ိဳးေအာင္ႏုိင္တဲ့အခြင့္အလမ္း ေလွ်ာ့က်ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။အေရးေပၚေဆးကို အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံမႈ (ဥပမာ – အဓမၼက်င့္ခံရျခင္း၊ ခ်စ္နယ္ကၽြံျခင္း၊ အိမ္ေထာင္သည္မ်ား သားဆက္ျခားနည္းလမ္းတစ္ခုခုကို လဲြမွားသြာအသံုးျပဳမိျခင္း၊ အတူေနၿပီး မည္သည့္သားဆက္ျခားနည္းလမ္းမွ မသံုးမိျခင္း) စတဲ့အေျခအေနေတြမွာ သံုးသင့္ပါတယ္။အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံၿပီး (၅)ရက္ၾကာတဲ့အထိ သံုးလို႔ရပါတယ္။အေရးေပၚေသာက္ေဆးေတြဟာ အလြယ္တကူ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။အေရးေပၚေသာက္ေဆးေတြဟာ တျခားသားဆက္ျခားနည္းေတြေလာက္ ထိေရာက္မူမရွိပါဘူး။အေရးေပၚေသာက္ေဆးကို အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံၿပီး ၇၂ နာရီအတြင္းေသာက္ပါက ၈၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထက္ ထိေရာက္ပါတယ္။ေၾကးနီ IUD ကို အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံၿပီး ၁၂၀ နာရီအတြင္း ထည့္သြင္းပါက ၉၉.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိေရာက္မႈရွိပါတယ္။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆး(EC)ဆိုတာဘာလဲ။



အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆးေတြကို အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံအၿပီး ရက္အနည္းငယ္တြင္းေသာက္ပါက ပုိထိေရာက္ပါတယ္။ ဒီနည္းကို တျခား သားဆက္ျခား နည္းေတြ အလုပ္မျဖစ္မွ(ဒါမွမဟုတ္) မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံမိတဲ့အခါမွ သံုးသင့္ပါတယ္။  ေအာက္ပါအေျခအေနေတြမွာအသံုးျပဳမိႏိုင္ပါတယ္။

အတူေနၿပီး မည္သည့္်ဆက္ျခားနည္းကိုမွ မသံုးမိတဲ့အခါ၊သားဆက္ျခားေဆးေတြေသာက္ဖို႔ေမ့သြားတဲ့အခါ (ဒါမွမဟုတ္) ကြန္ဒံုးသံုးဖို႔ ေမ့သြားတဲ့အခါ၊သင့္အေဖာ္ရဲ႕ကြန္ဒံုးေပါက္ၿပဲ (ဒါမွမဟုတ္) ေခ်ာ္ထြက္သြားတဲ့အခါ၊သင့္အေဖာ္ အခ်ိန္မီမဆြဲထုတ္ႏိုင္တဲ့အခါ၊ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို အကာအကြယ္မဲ႔ လိင္ဆက္ဆံဖို႔ တြန္းအားေပးခံရတဲ့အခါ။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆး(EC)ေတြဟာ ကိုယ္၀န္ရွိမသြားဖို႔ တားဆီးေပးပါတယ္။ အဲ့ဒါကို ပံုမွန္သံုးတဲ့သားဆက္ျခားနည္းအေနနဲ႔ မသံုးသင့္ဘဲ အရန္အစီအစဥ္အေနနဲ႔သာ သံုးသင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္လံုး ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္လံုးေသာက္ရတဲ့ ေဆးေတြေရာရွိပါတယ္။ အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆးေတြကို အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံအၿပီး ငါးရက္[နာရီ(၁၂၀)]အထိ သံုးလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစာေစာေသာက္ေလ ပိုထိ ေရာက္ေလ ပါပဲ။အေရးေပၚသား ဆက္ျခားနည္းအျဖစ္သံုးႏိုင္တဲ့ ေနာက္ထပ္နည္းတစ္ခုကေတာ့ ေၾကးနီျဖင္႔ျပဳလုပ္ထားေသာ သားအိမ္တြင္းထည္႔ပစၥည္းပါ။ ေၾကးနီ IUDကို အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံအၿပီး နာရီ(၁၂၀) ငါးရက္အတြင္း ဆရာ၀န္နဲ႔ထည့္သြင္းရင္ အေရးေပၚသားဆက္ျခားနည္းအျဖစ္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ထည့္သြင္းၿပီးငါးရက္အၾကာမွာတင္   (၉၉)ရာခိုင္ႏႈန္းထိေရာက္မႈရွိၿပီး အဲ့ဒါကို သေႏၶတားနည္းအျဖစ္ (၁၀)ႏွစ္အထိ သင္ဆႏၵရွိသေလာက္ ဆက္လက္ထည့္သြင္းထားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီနည္းက    အေရးေပၚ သားဆက္ျခားနည္းေတြထဲမွာ ထိေရာက္မႈအရွိဆံုးပါပဲ။ IUD က တျခားနည္းလမ္းေတြ ထက္ေစ်းပိုႀကီးေပမယ့္ အလြန္ထိေရာက္မႈရွိတဲ့ သားဆက္ျခားနည္းအေနနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထည့္သြင္းထားႏိုင္တာေၾကာင့္ တြက္ေခ်ကိုက္ပါတယ္။ IUD သံုးတာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးစိတ္၀င္စားရင္ သင့္က်န္းမာေရးအတိုင္ပင္ခံနဲ႔ တိုင္ပင္ၾကည့္ပါ။

ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္တာပါလဲ။

လိင္ဆက္ဆံၿပီးၿပီးခ်င္း ကိုယ္၀န္ရွိသြားတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ရွိမသြားခင္ ကိုယ္၀န္ကို တားဆီးဖို႔ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံအၿပီး (၇)ရက္ေလာက္အၾကာမွ သုတ္ေကာင္နဲ႔သားဥတို႔ ေတြ႕ဆံုၾကတာပါ။ အေရးေပၚေသာက္ ေဆးေတြဟာ ကိုယ္၀န္ရွိမလာေအာင္တားဆီးဖို႔ သုတ္ေကာင္နဲ႔သားဥမေတြ႕ဆံုေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆးေတြဟာ သားဥေတြ မမ်ိဳးဥအိမ္ကေနခြာထြက္ၿပီး မ်ိဳးပြားႏိုင္ေစဖို႔ သားအိ္မ္ဆီမသြားႏိုင္ေအာင္ တားဆီးေပးတဲ့ ပရိုဂ်က္စတင္ေဟာ္မုန္းပမာဏအမ်ားအျပားကို ထုတ္လႊတ္ေပးၿပီး ကိုယ္၀န္ရွိမလာေအာင္တားဆီးေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းေတြဟာ တျခားေဟာ္မုန္းပါတဲ့ ဆက္ျခားနည္းမွာပါတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြပဲျဖစ္ၿပီး အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးမွာေတာ့ ပါဝင္မႈ ပမာဏပုိမ်ားပါတယ္။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးရဲ႕ ထိေရာက္မႈက အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံၿပီး ဘယ္ေလာက္ေစာေစာေသာက္ခဲ့သလည္း၊ အသံုးျပဳသူအမ်ိဳးသမီး၏ ရာသီစက္ဝန္းရဲ႕ ဘယ္အဆင့္မွာ ေသာက္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ေျပာင္းလဲမႈရွိပါတယ္။ မမ်ိဳးဥေႂကြမယ့္ရက္နဲ႔ နီးကပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေသာက္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေဆးရဲ႕ထိေရာက္မႈေလွ်ာ့နည္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးရဲ႕ ထိေရာက္မႈကို တသတ္မတ္ထဲ ေျပာလို႔ မရႏုိင္တာပါ။ အကယ္၍ မမ်ိဳးဥေႂကြေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ၇၂ နာရီအတြင္း ေသာက္ခဲ့ရင္ေတာင္မွ ကိုယ္ဝန္ရႏုိင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားေနတုန္းပါပဲ။ ဒါက ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ သားဥအိမ္ကေန သားဥက ေႂကြၿပီးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ပံုမွန္သားဆက္ျခားနည္းေတြအျဖစ္အသံုးျပဳလိုသူေတြအတြက္ ကြန္ဒံုးန႔ဲ ေန႔စဥ္ေသာက္ေဆးေတြကို အၾကံျပဳေထာက္ခံျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

သားအိမ္ထဲထည့္ရတဲ့ ေၾကးနီ IUD ေတြက သုက္ပိုးေတြကို ေသေစႏုိင္တဲ့အတြက္ အေရးေပၚသားဆက္ျခားနည္းအေနနဲ႔ အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံအၿပီး ၅ ရက္ေလာက္အၾကာမွာ သုက္ပုိးေတြနဲ႔ မမ်ိဳးဥတို႔ မေတြ႔ဆံုႏုိင္ေအာင္ တားဆီးေပးပါတယ္။

ဘယ္လုိအသံုးျပဳရမလည္း။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးကို အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံအၿပီး ေစာႏုိင္သမွ်ေစာၿပီး ေသာက္ပါ။ အကာအကြယ္မဲ့ဆက္ဆံၿပီး နာရီ ၁၂၀ (၅ ရက္) အတြင္းေသာက္ရန္ လိုအပ္ၿပီး ေစာေစာေသာက္ေလ အာနိသင္ပုိေလျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးတစ္လံုးတည္းပါတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ရွိသလို ႏွစ္လံုးပါတာလည္း ရွိပါတယ္။ တစ္လံုးတစ္တည္းပါတဲ့ေဆးဆိုရင္ေတာ့ အတူေနၿပီးတာနဲ႔ ေစာႏိုင္သမွ် ေစာေသာက္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ၂ လံုးေသာက္ရတဲ့ေဆးေတြမွာေတာ့ တစ္လံုးနဲ႔ တစ္လံုး ၁၂ နာရီျခားၿပီး ေသာက္ရမယ္လို ညႊန္းဆိုတာ ပါပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ေသာသုေတသနေတြကေတာ့ ႏွစ္လံုးစလံုးၿပိဳင္တူေသာက္တာက ပုိစိတ္ခ်ရၿပီး ထိေရာက္တယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ အကယ္၍ ေဆးကို ၂ နာရီအတြင္း ျပန္အန္တယ္ဆိုရင္ အသစ္ထပ္ေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆး ေသာက္ခဲ့ရင္ ေနာက္ရာသီစက္ဝန္းမွာ မူမမွန္ေသြးဆင္းခဲ့တယ္ဆိုရင္ ဒါက ပံုမွန္ပါပဲ။

ဓမၼတာလာခ်ိန္ဟာ ပံုမွန္ထက္ေနာက္က်တတ္သလို၊ ေစာလည္းေစာတတ္ပါတယ္။ပမာဏအေနနဲ႔ေတာ့ ပံုမွန္ထက္ ပိုမ်ားတာ၊ နည္းတာ၊ တစ္စက္ႏွစ္စက္စြန္း႐ံု (သို႔) ပံုမွန္အတိုင္း ေသြးဆင္းႏုိင္ပါတယ္။

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးေသာက္ျခင္းျဖင့္ မူးေဝျခင္း၊ ေအာအန္လိုျခင္းမ်ား ခံစားရႏုိင္ပါတယ္။

တကယ္လို႔ အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံအၿပီး (၅) ရက္အတြင္း IUD ထည့္သြင္းရင္ ကိုယ္၀န္ရိွလာႏိုင္ေခ်ကို (၉၉.၉) ရာခိုင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုထည့္သြင္းဖို႔အတြက္ ဆရာ၀န္တစ္ဦးနဲ႔ ခ်ိန္းဆိုထားဖို႔လိုပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ဆရာဝန္အခ်ိဴ႕ကေတာ့ ရာသီေသြးမဆင္းတဲ့ တျခားအခ်ိန္ေတြမွာ ထည့္သြင္းမေပးတတ္ပါဘူး။

အယူအဆအလဲြအမ်ားစု

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးေတြက ကိုယ္ဝန္ပ်က္မက်ေစပါဘူး။ ရွိေနတဲ့ကိုယ္ဝန္ကိုလည္း မည္သည့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမွ မရွိပါ။အေရးေပၚသားဆက္ျခားေသာက္ေဆးကို အေရးေပၚအေျခအေနမွသာ သံုးသင့္ပါတယ္။ တစ္လကို ဘယ္ႏွႀကိမ္သာ သံုးသင့္လည္းဆိုတာကို သုေတသနျပဳလုပ္ထားျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္ရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ျဖစ္ေစ ပံုမွန္ဆက္ဆံမႈရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပုိၿပီးထိေရာက္မႈရွိတဲ့ တျခားေသာသားဆက္ျခားနည္းလမ္းကို စဥ္းစားေရြးခ်ယ္သင့့္ပါတယ္။

အားသာခ်က္မ်ား

အကာအကြယ္မဲ့၊ စီစဥ္မထားဘဲ ထင္မွတ္မထားဘဲ ဆက္ဆံမိခဲ့ၿပီး ကိုယ္၀န္ရွိမလာေအာင္ တားဆီးႏိုင္ပါတယ္။ဘာမွမလုပ္တာထက္စာရင္ေတာ့ အရံအတားတစ္ခုျဖစ္ေစပါတယ္။အသံုးျပဳရလြယ္ကူပါတယ္။ေဆးဆိုင္တုိင္းလိုလိုမွာ ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။IUD ဟာ (၉၉.၉) ရာခိုင္ႏႈန္းထိေရာက္မႈရွိၿပီး (၅) ႏွစ္ကေန (၁၀) ႏွစ္အထိအသံုးျပဳလို႔ရပါတယ္။

အားနည္းခ်က္မ်ား

အေရးေပၚသားဆက္ျခားေဆးမ်ား

အစာအိမ္ကို မသက္မသာျဖစ္ေစၿပီး ေအာ့အန္ေစတတ္ပါတယ္။ရင္သားနာက်င္ျခင္း၊ မူမမွန္ေသြးဆငး္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္းနဲ႔ ေခါင္းကိုက္ျခင္းေတြ(ေရတို) ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။ ရာသီစက္ဝန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခဏတာေျပာင္းလဲေတြျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ေၾကးနီ IUD

IUD ကေတာ႔ ထည့္သြင္းၿပီးတာနဲ႔ နာက်င္ကိုက္ခဲေစပါတယ္ရာသီေသြးပိုဆင္းေစၿပီး ဓမၼတာလာခ်ိန္ ပိုမိုၾကာေစပါတယ္။ထည့္သြင္းဖို႔အတြက္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ခ်ိန္းဆိုရပါတယ္။

Sources:

http://ec.princeton.edu/questions/eceffect.html#*

http://bedsider.org/methods/emergency_contraception#how_to_tab

https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/morning-after-pill-emergency-contraception

Thiloyarmay.org


အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးထက္ ကြန္ဒံုးကို ပိုသံုးသင္႔တဲ႔ အခ်က္ (၄) ခ်က္

အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးထက္ ကြန္ဒံုးကို ပိုသံုးသင္႔တဲ႔ အခ်က္ (၄) ခ်က္

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စံုတြဲေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံတုိင္း ကြန္ဒံုးအစား အေရးေပၚ သေႏၶတားေဆးကုိ သံုးေလ႔သံုးထ ရွိၾကတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္တခါ လိင္ဆက္ဆံတဲ႔အခါမွာ ကြန္ဒံုးသံုးဖို႔အတြက္ ေအာက္က အခ်က္ေလးေတြကို ေလ႔လာၾကည့္ၾကရေအာင္။

၁။ ကြန္ဒံုးမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမရွိပါ။
အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးေသာက္တုိင္း သင္႔ရဲ႕အေဖာ္တြင္ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ - မအီမသာျဖစ္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ပင္ပန္းျခင္း၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ မူးေ၀ျခင္း၊ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း နာက်င္ျခင္း၊ ေသြးဆင္းျခင္း ႏွင္႔ ရင္သားတင္းျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သင႔္ဆက္ဆံေဖာ္ရဲ႕ ရာသီေသြးဆင္းျခင္းကိုလည္း ေျပာင္းလဲေစႏုိင္ပါတယ္။
Latex (ရာဘာေစး)နဲ႔ ဓာတ္မတည့္သူေတြက လြဲလို႔ ကြန္ဒံုးကို မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳး လံုး၀မရွိပါဘူး။

၂။ ကြန္ဒံုးဟာ ပို၍ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရပါတယ္။
အကယ္၍ ကြန္ဒံုးကိုသာ မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္၀န္ရရွိႏုိင္ေခ် ၉၈% ကာကြယ္ ေပးႏုိင္ပါတယ္။
အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးကလည္း ကုိယ္၀န္ရရွိႏုိင္ေခ်ကို
• ၂၄နာရီအတြင္း ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ၈၅% ေလွ်ာ႔ခ်ေပးႏုိင္ၿပီး
• ၂၅နာရီမွ ၄၈နာရီအတြင္း ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ၅၈% ေလွ်ာ႔ခ်ေပးႏုိင္ပါတယ္။
အဲေတာ႔ ကြန္ဒံုးဟာ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးထက္ အနည္းဆံုး ၁၃% ပို၍ ကိုယ္၀န္ရရွိႏုိင္မႈကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။

၃။ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးက လိင္မွတဆင္႔ ကူးစက္ႏုိင္တဲ႕ ေရာဂါပိုးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။
တစ္ခ်ိဳ႕STIs လိုေရာဂါပိုးမ်ားဟာ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ဖို႔ ခက္ခဲၿပီး အလြယ္တကူ ကူးစက္ႏုိင္တဲ႔အတြက္ မည္သူမဆို ပိုးသယ္ေဆာင္လာႏုိင္သူ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးဟာ လိင္မွတဆင္႔ကူးစက္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါပိုးမ်ား (HIV, AIDS) အပါအ၀င္ ဘယ္ေရာဂါပိုးကိုမွ ကာကြယ္ေပးႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ကြန္ဒံုးကို မွန္ကန္စြာ သံုးျခင္းကသာ လိင္မွတဆင္႔ ကူးစက္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါပိုးမ်ားကို အေကာင္းဆံုး ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၄။ အေရးေပၚ အေျခအေနအတြက္သာ ျဖစ္သည္။
အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးသည္ လိင္ဆက္ဆံၿပီးတုိင္း ေသာက္ရန္အတြက္ထုတ္လုပ္ထားတာ မဟုတ္ပါ။ အေရးေပၚဆိုတဲ႔အတိုင္း အေရးေပၚအေျခအေနမွာသာ ေသာက္သံုးရန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ -
 ကြန္ဒံုးေပါက္ၿပဲသြားျခင္း
 ေန႔စဥ္သံုးသေႏၶတားေဆးေသာက္ရန္ ေမ႔ေလ်ာ့ျခင္း
 သေႏၶတားထိုးေဆး ေနာက္က်သြားျခင္း
အကယ္၍ သင္နဲ႔ သင္႔အေဖာ္ဟာ ကြန္ဒံုးကို လံုး၀မသံုးခ်င္ဘဲ ပံုမွန္လိင္ဆက္ဆံျဖစ္မယ္ဆိုရင္ အျခား နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းကို ကာကြယ္ဖို႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ ဥပမာ -
• ေန႔စဥ္သံုးသေႏၶတားေသာက္ေဆး
• ေန႔စဥ္သံုးသေႏၶတားထိုးေဆး
• သားအိမ္တြင္းထည့္ သေႏၶတားပစၥည္း

Sources : Web Md, Health Line, HS, Women's Health Specialist.

4 Reasons Emergency Contraceptive Pills Aren't a Substitute for Condoms

In Myanmar, for many couples, using emergency contraceptive pills instead of condoms routinely is thought of as normal.

However, here are some things to consider before the next time you have sex.

1) Condoms are more reliable at preventing pregnancy.

With correct use,condoms are 98% effective at preventing pregnancy.

Emergency contraception only reduces the risk of pregnancy by:
85% if taken within 24 Hours of sex.
58% if taken within 25-48 Hours.

2) Condoms Produce No Side Effects

If your partner is using emergency contraceptive pills, possible side effects include nausea, vomiting, headaches, feeling tired, fatigue, feeling dizzy, lower abdominal pain, vaginal bleeding and breast tenderness. These pills can also affect your partner's menstrual cycle.

Condoms have no side effects for you and your partner (as long as neither is allergic to latex), provided you use them correctly.

3) Emergency contraception does not protect you against sexually transmitted infections (STIs).

Anyone can be a carrier of an STI, and they may not know it, because not all STIs produce noticeable symptoms immediately. Using emergency contraceptive pills provides no protection against STIs including HIV/AIDS.

Used correctly, the male condom is the best protection for both people against transmission of infection.

4) Emergency contraceptive pills are for EMERGENCIES

Emergency contraceptive pills are not intended for regular or routine use. They are called EMERGENCY contraception because they are meant for emergencies, such as in cases of:

- a condom breaking,
- rape,
- a woman missing a birth-control pill,
- a woman being late to get her injectable contraceptive dose.

If you and your partner really don't like using condoms, there are other more effective options for preventing pregnancy, such as oral contraceptive pills, IUDs and injectable contraceptives.

Sources: Web MD, Health Line, NHS, Women’s Health Specialist.


Thursday, November 23, 2017

ပံုုမွန္ကုုိယ္၀န္တားနည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး

ပံုုမွန္ကုုိယ္၀န္တားနည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ႕ စိတ္ခ်ရမႈကိုု ႏႈိင္းယွဥ္ျပထားပါတယ္။
အေပၚဆံုုးအတန္းက စိတ္အခ်ရဆံုုျဖစ္ျပီး
ေအာက္ဆံုုးအတန္းက စိတ္ခ်ရမႈ အနည္းဆံုုးျဖစ္တယ္။

ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ေရပန္းစားတဲ့ Ecce2 လိုု အေရးေပၚကိုုယ္၀န္တားေဆးက ပါေတာင္မပါဘူး။ ဘာလိုု႔လဲဆိုုေတာ့ သူက ပံုုမွန္ကိုုယ္၀န္တားနည္းလမ္းမဟုုတ္ဘဲ အေရးေပၚမထင္မွတ္ဘဲ လိင္ဆက္ဆံျဖစ္သြားတဲအခါမွာ သံုုးရတာမိုု႔လိုု႔မပါတာပါ။
အေရးေပၚေဆးက အခုု ပံုုမွာ ပါတဲ့နည္းလမ္းေတြထက္ စိတ္ခ်ရမႈနည္းပါတယ္။

ပံုုမွန္ မၾကာခဏ လိင္ဆက္ဆံမႈရွိတယ္ဆိုု ပံုုမွန္ကိုုယ္၀န္တားနည္းလမ္းေတြထဲက  မိမိႏွစ္သက္ရာ ၊ မိမိနွင့္အဆင္ေျပမယ့္အရာ ကိုု ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။
အီးဇီးတူးလိုုမ်ိဳးအေရးေပၚေဆးက ေတာ့ အေရးေပၚျဖစ္တဲ့အခါ မွာ သံုုးစြဲသင့္ပါတယ္။
ကိုုယ္၀န္တားနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအေၾကာင္းကိုု ဒီေပ့ခ်္မွာတင္ေပးထားပါတယ္။ ေသခ်ာေလ့လာျပီး ကိုုယ့္အတြက္မွန္ကန္တဲ့အရာကိုု ကိုုယ္တုုိင္ေရြးခ်ယ္ႏုုိင္ၾကပါေစ..

Tuesday, November 21, 2017

လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္နာက်င္ျခင္း

www.myanmarhealthcentre.com
လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္နာက်င္ျခင္း

လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ဒစ္ပ႐ႈး နီးယား (Dyspaurenia) ဟု ေခၚသည္။ အမ်ိဳးသမီးဦးေရမည္မွ်တြင္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားေနရသည္ကို မည္သူမွ် မသိရွိေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေမးျမန္းထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ အမ်ိဳးသမီး ၁၀ ေယာက္တြင္ ၁ - ၄ ေယာက္သည္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားရသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ အိမ္ေထာင္က်စအခ်ိန္ကာကလမ်ားႏွင့္ ေသြးဆံုးခါနီးအခ်ိန္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ား သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။ အေၾကာင္းတရားအမ်ားစုမွာ ဆိုးရြားျခင္း မရွိ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ထိခိုက္ႏိုင္ျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေျပမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ ထိုေ၀ဒနာ သည္ နာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္း ၊ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေယာနိ လမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျပီး ေနာက္ထပ္နာက်င္ျခင္းစသည့္ အဆိုးသံသရာကို လည္ေစႏိုင္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို ကုသျပီးေသာ္လည္း နာက်င္ျခင္းမွာ ဆက္ျဖစ္ေန တတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ မကုသဘဲ အခ်ိန္အတန္ၾကာထားပါက ထိုသို႔ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႔ဆံု၍ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ရွာေဖြျပီး ကုသမႈမ်ားကို အျမန္ဆံုးခံယူရန္ အေရးၾကီးေပသည္။ ဤစာေစာင္တြင္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးအစားမ်ားအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးထားပါသည္။

လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆုိတာ ဘာလဲ?
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆိုသည္မွာ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ေခၚသည္။ လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareu-nia) ဟူ၍ ၂ မ်ိဳး ခြဲျခားႏိုင္သည္။ ထို ၂ မ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ မတူညီသကဲ့သို႔ ကုသမႈမ်ားမွာလည္း ကြဲဲျပားသည္။



လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ မိန္းမကိုယ္ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ား ၊ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေအာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ နာက်င္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အမ်ိဳးသား လိင္တံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ စတင္၀င္ေရာက္သည့္အခ်ိန္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းစတင္ျပီး မၾကာမွီအခ်ိန္မ်ားတြင္ စတင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ အမ်ိဳးသား လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ ထုတ္လိုက္သည္ႏွင့္ နာက်င္ျခင္းမွာ လ်င္ျမန္စြာ သက္သာသြားတတ္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ခဏၾကာသည္အထိ မိန္းမကိုယ္ ေနရာမ်ားကို ထိပါက နာက်င္ေနတတ္သည္။ အေပၚယံနာက်င္ျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ မိန္းမကိုယ္ ႏႈတ္ခမ္းသားေနရာ ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ စအိုၾကားရွိ အေရျပားေနရာမ်ားတြင္ ျပႆနာရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္အတြင္း (သို႔)လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။  တခါတရံ ေပါင္၏ အေရွ႕ပိုင္းေနရာမ်ားတြင္ပါ နာက်င္တတ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ စူးရွျခင္း (သို႔) မသိမသာနာက်င္ျခင္း ၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက မနာက်င္ေတာ့ျခင္း (သို႔) မိနစ္အနည္းငယ္ခန္႔ (သို႔) နာရီအနည္းငယ္ခန္႔ ဆက္လက္နာက်င္ ေနျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ႈိင္းေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေပသည္။

လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ား
----------------------------------------
အနာရြတ္တစ္သွ်ဴးမ်ား
ကေလးေမြးျပီးေနာက္ (အထူးသျဖင့္ အပီစီေရာ့တမီ - (Episiotomy) ဟု ေခၚေသာ ကေလးေမြးသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ မိန္းမကိုယ္ အ၀ႏွင့္ စအိုေနရာအၾကား ကပ္ေၾကးျဖင့္ အညွပ္ ခံထားရပါက) မိန္းမကိုယ္အ၀ေနရာ၏ အေနာက္ဘက္တြင္ အနာရြတ္ တစ္သွ်ဴးမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ထိုအနာရြတ္တစ္သွ်ဴးေနရာမ်ားတြင္ အာ႐ံုေၾကာအဆုံးမ်ား ပါ၀င္ျပီး တုံ႔ျပန္မႈ ျမန္ဆန္သည္။  ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ ထည့္လိုက္သည့္အခါ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အဆက္မျပတ္ျပဳလုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္း ပိုဆိုးတတ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို အမ်ိဳးသားလိင္တံမွ အဆက္မျပတ္ ပြတ္တိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

အပ်ိဳေျမွး အေကာင္းပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း
အပ်ိဳေျမွးဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀တြင္ တည္ရွိသည့္ အေျမွးပါးတစ္ခုျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံစတြင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းေၾကာင့္ အပ်ိဳေျမွးျပဲသြားသည္။ ရာသီလာခ်ိန္တြင္ ေသြးစုပ္ယူႏိုင္ရန္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းထည့္ရေသာ ပစၥည္း (Tempons) ကို အသံုးျပဳပါက လိင္ဆက္ဆံျခင္းမရွိေသာ္လည္း အပ်ိဳေျမွးမွာ ျပဲေနတတ္သည္။ အပ်ိဳေျမွး အေကာင္း ပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း ဆိုသည္မွာ အထင္အျမင္မွားေစေသာ စကားလံုးျဖစ္ျပီး အပ်ိဳေျမွးတြင္ ေမြးရာပါ ေသးငယ္ေသာ အေပါက္ တစ္ခုပါ၀င္သည္။ မိန္းကေလးမ်ား အရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ ထိုအေပါက္သည္ တေျဖးေျဖးျခင္း ၾကီးလာသည္။ အကယ္၍ အပ်ိဳေျမွးမ်ားသည္ ထူလာသည့္အခ်ိန္တြင္ အေပါက္သည္ လံုေလာက္စြာ ၾကီးလာျခင္းမရွိပါက ပထမဆံုး လိင္ဆက္ဆံသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ အရွိန္ျဖင့္ အပ်ိဳေျမွးအတြင္းသို႔ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ထိုးသြင္းသျဖင့္ ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္ အပ်ိဳးေျမွးေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကုုိ ခံစားရႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အေပၚယံပိုင္းတြင္သာျဖစ္ျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀၌ နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံပါက မနာက်င္ႏိုင္ေပ။

ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ ၾကြက္သားမ်ားက်ဳံ႕ ျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus)

ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) (Vaginismus) ဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀အနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား အလြန္အကၽြံ က်ဳံ႕ျခင္းေၾကာင့္  ျပင္းထန္စြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို စမ္းသပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း သည္  စိတ္ျဖင့္ တားဆီး၍ရေသာ အရာမဟုတ္ဘဲ အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ၾကြက္သားမ်ား က်ံဳ႕ျခင္းသည္ မည္သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွ်မရွိဘဲ ျဖစ္ေပၚႏိုင္သကဲ့သို႔ လိင္ကိစၥကို စိုးထိတ္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ နာက်င္မႈမ်ား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္းသည္ အိမ္ေထာင္ဖက္ ၂ ဦးစလံုးကို စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္း ျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည္ အထိ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ မရရွိဘဲ လိင္ဆက္ဆံေရးကိုပါ တားဆီးႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံေရးကို ေၾကာက္ရြ႔႔ံသည့္ စိတ္သည္ နာက်င္ျခင္းကို ပိုဆိုး ေစႏိုင္သည္။ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈမ်ားျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းသံသရာကို ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္ေရးအတြက္ အကူအညီရယူရန္မွာ အေရးၾကီး သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus) ကို ကုသရန္မွာ ခက္ခဲျခင္းမရွိ ေသာ္လည္း တခါတရံ စိတ္ေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႏွင့္ပါ ျပသရန္ လိုအပ္သည္။

ဘာသိုလင္ဂလင္းေရာင္ျခင္း (Barhtolinitis)
ဘာသိုလင္ဂလင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္ရွိ တစ္သွ်ဴးမ်ားအတြင္းရွိေသာ ဂလင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုဂလင္း မ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းျပီး နာက်င္လာပါက လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ဂလင္းမ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းလာျပီး ပထမပိုင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဂလင္းမ်ား နာက်င္လာႏိုင္ သည္။ (သီးျခားစာေစာင္ျဖင့္ ထိုအေၾကာင္းကို ေရးသားေပးပါမည္။)

ဗာလ္ဗိုဒိုင္းနီးယား (Vulvodynia)
ထိုအေျခအေနသည္ အလြန္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသမီးအဂၤါဇတ္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး ဖိအားႏွင့္ ထိေတြ႔မႈအေပၚ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲတတ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္အခါ အလြန္နာက်င္ တတ္သည္။ ထို႔အျပင္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို ထိေတြ႔မိပါက နာက်င္ျပီး ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္းတြင္ လည္း နာက်င္ႏိုင္သည္။ လကၡဏာမ်ားသည္ ကာလၾကာျမင့္စြာ တည္ရွိေနပါက စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းႏွင့္ စိတ္ပ်က္ျခင္းကို ျဖစ္ေစ သည္။ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ မေသခ်ာေသာ္လည္း ထိုေနရာရွိ အာ႐ံုေၾကာမ်ားသည္ သာမန္ ထက္ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲျခင္းႏွင့္ ထိုအာ႐ံုေၾကာမ်ားႏွင့္ ဦးေႏွာက္၏ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေစေသာ ဆပ္ျပာမ်ားကို အစားထိုးသံုးစြဲျခင္း ၊ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားတြင္ ထံုက်င္ျခင္းျဖင့္ ခံစားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္သည့္ ခရမ္မ်ား ၊ နာက်င္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစသည့္ ေဆးမ်ား ၊ ဗဟိဒၶကုထံုးမ်ားႏွင့္ အသိအျမင္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ အျပဳအမူမ်ားအတြက္ ကုသမႈ (သို႔) CBT ကုထံုးမ်ား ပါ၀င္သည္။

လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus)
ထိုေရာဂါသည္ ကေလးမ်ားအပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အေရျပားတြင္ အနာရြတ္ျဖစ္သည့္ အေျခအေနတစ္ခုု ျဖစ္သည္။ ထိုေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုေရာဂါျဖစ္ပါက မ်ိဳးပြားအဂၤါအနီးရွိ အေရျပားမ်ားသည္ ပါးလာျပီး အျဖဴေရာင္ အကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထိုေရာဂါသည္ ခုခံအားစနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ျပီး ယားယံျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္း ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဆိုပါလကၡဏာမ်ားသည္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ျဖစ္ေနတတ္သည္။ တခါတရံ မွတ္ခ႐ုႏွင့္ မွားႏိုင္သည္။ မွတ္ခ႐ုမ်ားသည္လည္း အလြန္ယားယံျပီး တခါတရံ အနည္းငယ္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ေၾကာင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါရွိ အေရျပားမ်ားတြင္ ကင္ဆာျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း အနည္းငယ္ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပ ခ်က္ေၾကာင့္ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ရွိ၊ မရွိေရာဂါသတ္မွတ္ရန္ လုိအပ္ျပီး ေရာဂါရွိပါက ကုသရန္ လိုအပ္ သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ခရမ္မ်ားကို ပံုမွန္လိမ္းရန္ လိုအပ္သည္။ (လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။ )

အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Female Genital Mutilation)
အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း  (Female Genital Mutilation) ဆိုသည္မွာ မိန္းကေလးတစ္ဦး၏ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္၍ လွီးျခင္းျဖစ္သည္။ အလြန္ဆိုးရြားသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ေစရန္ ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ မေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ေတာ့ေသာ အနာရြတ္မ်ားက်န္ခဲ့ျပီး ထိုအနာရြတ္မ်ားေၾကာင့္ အာ႐ုံေၾကာ မ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုကိစၥမ်ားေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစသျဖင့္ လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။

ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္း (Vaginal abnormalities)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္းသည္ ျဖစ္ခဲေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ ပံုမမွန္ျဖစ္ ေနပါက အလြန္နာက်င္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနအထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ပံုမမွန္ျခင္းမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း တစ္သွ်ဴးပိုမ်ား  ရွိေနတတ္သည္။

လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia) ၂ မ်ိဳးစလံုးကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား
----------------------------------------
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ထိခုိက္မိျခင္း (Vaginal Trauma)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အလိုက္သင့္တည္ရွိျပီး သန္မာသည္။ ကေလးေမြးျခင္းေၾကာင့္ အနည္းငယ္ဒဏ္ရာရျခင္းႏွင့္ အဆန္႔ ခံရပါကလည္း အေကာင္းပကတိ ျပန္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို သိသာစြာ ဒဏ္ရာရပါက (ဥပမာ - ကေလးေမြးရခက္ခဲျခင္းေၾကာင့္ (သို႔) အမ်ိဳးသမီးအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျခင္း) အနာရြတ္မ်ားကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေစသည္။

ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္း (Vaginal or Genital Infection)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း (သို႔) ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ေနရာမ်ားကို ေရာဂါပိုး၀င္ပါက တစ္သွ်ဴးမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္းျဖစ္ ေပၚျပီး လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ မွတ္ခ႐ု (ကန္ဒီဒါ - အူလမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ ေသာ မႈိတစ္မ်ိဳး) ၊ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ကဲ့သို႔ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ားႏွင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမ်ားစြာသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္သည္။ အခ်ဳ႕ိေသာ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားသည္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံမွီ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းႏွင့္ ယားယံျခင္းမျဖစ္ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ထို ၂ မ်ိဳးစလံုး ျဖစ္လာတတ္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြင္းမွ အေရာင္ရွိေသာ အရည္မ်ားဆင္းတတ္ျပီး အနံ႔နံတတ္သည္။ (ေယာနိလမး္ေၾကာင္းတြင္ျဖစ္ေသာ မွတ္ခ႐ုအေၾကာင္း ၊ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားတြင္ ျဖစ္ေသာ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ေရာဂါပိုးမ်ားအေၾကာင္းကို သီး ျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း (Vaginal Dryness)
တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္တြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ ေခ်ာဆီမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တြင္ စိုစြတ္ျခင္းမရွိဘဲ အလြန္ေျခာက္ေသြ႔ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အရည္မ်ားကို ထုတ္ေပးျပီး ထိုအရည္မ်ားသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို စိုစြတ္ေနေစသည္။ လိင္စိတ္ႏိုးၾကြလာသည့္အခါ ထိုအရည္မ်ား ပိုမ်ား လာသည္။ အကယ္၍ လိင္မဆက္ဆံမွီ လံုေလာက္ေသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈမရွိပါက (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ စိတ္မပါပါက လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစရန္ လံုေလာက္ေသာ အရည္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း မရွိေပ။
သို႔ေသာ္ ထိုအရာမ်ားသည္ အလြန္မ႐ိုးရွင္းေပ။ ထုတ္ေပးသင့္ေသာ အရည္မ်ားကို မထုတ္ေပးသည္မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားတြင္ ယခင္ကၾကံဳေတြ႔ခဲ့ဖူးေသာ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၏ အဆင္မေျပမႈမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ကသိ ကေအာင့္ျဖစ္ျခင္း ၊ ကိုယ္၀န္ရမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း ၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနသည့္ ကေလးႏိုးမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း စသည့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းျပခ်က္တြင္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း  ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ပါ၀င္သည္။ သားဆက္ျခားသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာ နည္းလမ္းမ်ားအပါအ၀င္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆးမ်ားသည္ ေယာနိလမ္း ေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင့္ ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းသည္ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) တြင္ ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္ အားလံုး နည္းပါးေနတတ္သည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနသည့္ အခ်ိန္ကာလတြင္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ (သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕လူမ်ားတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ အာနိသင္ရွိသည္။)

အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းက်ံဳ႕သြားျခင္း (Vaginal Atrophy)
ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းတြင္ ေဟာ္မုန္းပမာဏ က်ဆင္းလာသည္။ အထူးသျဖင့္ အီစထိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းက်ဆင္း လာသည္။ အီစထိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းနံရံမ်ားကို သန္မာေစသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးေထာက္ပံ့မႈကို မ်ားျပား ေစ၍ အရည္မ်ားပိုထုတ္ေပးျခင္း ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ နံရံမ်ားကို သန္မာေစ၍ ပို၍ ဆန္႔ႏိုင္လာေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ အီစထိုဂ်င္ပမာဏ က်ဆင္းလာသည့္အခါ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ ပါးလာျပီး ဆန္႔ႏိုင္အားလည္း ေလ်ာ့နည္းလာ ကာ ေခ်ာေမြ႔မႈလည္း နည္းလာသည္။ တခါတရံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အပ်ိဳေဖာ္ မ၀င္ေသးေသာ အမ်ိဳးသမီးငယ္၏ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကဲ့သို႔ ဒဏ္ရာရလြယ္၍ ႏူးညံ့ေနတတ္သည္။ ထိုျပႆနာအတြက္ ထိေရာက္စြာ ကုသႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ (ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
နက္႐ိႈင္းေသာေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ အလြယ္တကူ ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ ၀မ္းဗိုက္အတြင္းရွိ အျခားေသာ ကလီစာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ၀မ္းဗိုက္ အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။

သားအိမ္ေခါင္းအ၀ နာက်င္ျခင္း (Cervical Pain)
----------------------------------------
သားအိမ္ေခါင္းသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္  နာက်င္မည္မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ သားအိမ္ေခါင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါပိုးမ်ား [အထူးသျဖင့္ ဟားပိ(စ္) (Herpes)] ကူးစက္ခံရပါက နာက်င္လာႏိုင္သည္။ အကယ္၍ သားအိမ္ေခါင္းေရာင္ရမ္းေနပါက လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိျပီး တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ ျခင္းကိုျဖစ္ေစသည္။ တခါတရံ ေပါင္အေရွ႕ျခမ္းတြင္ပါ နာက်င္ႏိုင္သည္။

သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis)
----------------------------------------
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ဆိုသည္မွာ သားအိမ္နံရံရွိတစ္သွ်ဴးအနည္းငယ္သည္ ခႏၶာကိုယ္၏အျခားေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေနသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုတြင္ သားအိမ္နံရံ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ မမ်ိဳးဥမ်ား ၊ မမ်ိဳးဥျပြန္မ်ားႏွင့္ သားအိမ္ေခါင္းမ်ားတြင္ ရွိေနတတ္သည္။ ရာသီေသြးဆင္းသည့္အခ်ိန္တိုင္း ထိုတစ္သွ်ဴးမ်ားမွလည္း ေသြးဆင္းၾကသည္။ ထိုေသြးမ်ားသည္ အတြင္းအဂၤါတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုကပ္သြားျပီး အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ တင္ပဆံုခြက္ေနရာတစ္ခုလံုး နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို အမ်ားအားျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ေတြ႔ရ ျပီး ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ္၀န္တားေဆးကိုု ခဏေသာက္ျပီးေနာက္ ရပ္လိုက္သည့္အခ်ိန္တြင္မွ သိသာထင္ရွားလာသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကိုယ္၀န္တားေဆးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ားကို ဖိႏွိပ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုေရာဂါအတြက္ ကုသမႈ တစ္ခုကဲ့သို႔ျဖစ္လာသည္။ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) သည္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းႏွင့္ ထိုသို႔ကာမစပ္ယွက္ျခင္းကို အခ်ိန္အတန္ၾကာသည္အထိ ဆက္လုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္းျဖစ္လာသည္။ ထို႔အျပင္ ထိုေရာဂါသည္ ရာသီလာသည့္အခါ နာက်င္ေစ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရန္လည္း ခက္ခဲေစသည္။ (ထိုေရာဂါအေၾကာင္းကို သီးျခားေရး သားေပးပါမည္။)

မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္တည္ျခင္း (Ovarian Cysts)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားရွိေနျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ မမ်ိဳးဥမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိေသာေၾကာင့္ အရည္မ်ား စိမ့္ထြက္လာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မမ်ိဳးဥမ်ားတြင္ အရည္အိတ္တည္သည့္ေရာဂါသည္ ရွားပါးေသာ ေရာဂါမဟုတ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အရည္အိတ္ ျဖစ္ေပၚျခင္းသည္ ရာသီစက္၀န္း၏ ပံုမွန္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာ သည့္ အရည္အိတ္မ်ားသည္ အလြန္ေသးငယ္သည္။ အရြယ္အစားၾကီးမားေသာ အရည္အိတ္မ်ားသည္ ယိုစိမ့္မႈ ပိုျဖစ္ႏိုင္ျပီး နာ က်င္ေစႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ အထူးသျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို ျပသသည့္ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ရာသီေသြးဆံုးျပီးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ား၌္ အရည္အိတ္ရွိျခင္းသည္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအရာသည္ မမ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာကို ျပသသည့္  လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားတည္ျခင္းအေၾကာင္းကို သီးျခားေရးသားေပးပါ မည္။)

သားအိမ္တြင္ အလံုးရွိျခင္း (Fibroids and growths in the womb)
----------------------------------------
ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) ဟုေခၚေသာ အမွ်င္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံမ်ားအတြင္း တည္ရွိျပီး ကင္ဆာအလံုးမဟုတ္ေပ။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္အရြယ္အစားကို ပိုၾကီးလာေစသည္။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ နာက်င္ျခင္းကို အျမဲတမ္း မျဖစ္ေစေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ မသက္မသာျဖစ္ေစသည္။ (ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

သားအိမ္အေနအထားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္မ်ား (Causes related to womb position)
----------------------------------------
အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္သည္ အေရွ႕သို႔ ညြတ္ေနရမည့္အစား အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သျဖင့္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ားသည္လည္း အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သည္။ ကိုယ္အေနအထားေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိ ေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းျပဳလုပ္ပါက သားအိမ္(သို႔) မ မ်ိဳးဥမ်ားႏွင့္ ထိမိႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာသြားေပလိမ့္မည္။

အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bowel Pain)
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ အူမ်ားသည္လည္း ထိမိျပီး လႈပ္ရွားႏိုင္သည္။ အကယ္၍ အူမ်ားသည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲပါက လိင္ဆက္ ဆံေနစဥ္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းစတင္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ Crohn’s Disease  ေရာဂါရွိသူမ်ား ၊ အူမ်ားတြင္ အနာျဖစ္၍ ေရာင္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏပ်က္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏခ်ဳပ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚ၍ ဗိုက္ေအာင့္သည့္ ေရာဂါ (Irritable Bowel Syndrom) စသည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ (အထက္ပါေရာဂါမ်ား အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥျပြန္ ၊ သားအိမ္ႏွင့္ တခါတရံ မ မ်ိဳးဥမ်ားေရာင္ရမ္းသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းမွာ ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ အထက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ေရာင္ရမ္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ထိုအရာမ်ား ေရြ႕လ်ား တတ္သျဖင့္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ိႈင္းေသာ ေနရာမ်ားမွ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိ
လမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာ သြားေပလိမ့္မည္။ တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease) ျဖစ္ပါက ေနမေကာင္း ျဖစ္ျပီး ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္မ်ားထြက္တတ္သည္။ ( တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflam-
matory Disease) ကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

ဆီးအိမ္ေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bladder Pain)
----------------------------------------
ဆီးအိမ္သည္ သားအိမ္အေပၚတြင္ရွိျပီး တင္ပဆံု႐ိုး၏ အေနာက္ဘက္ အေပၚတြင္တည္ရွိသည္။ သားအိမ္ကဲ့သို႔ပင္ ဆီးအိမ္သည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေရြ႕လ်ားျပီး အဖိခံရႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆီးအိမ္သည္ ေရာင္ေနသည့္အခါ နာက်င္ႏိုင္သည္။ ဆီးအိမ္ ေရာင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆီးအိမ္အတြင္း ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ ဆီးအိမ္သည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲ၍ နာက်င္ေစသည္။  ဆီးအိမ္ေရာင္ ျခင္းသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆင္တူေသာ္လည္း ေရာဂါပိုးမရွိဘဲျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။

နိဂံုး
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းသည္ ( လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္မ်ား အတြင္း နာက်င္ျခင္း) သည္ စိတ္မသက္မသာျဖစ္ေစ၍ အိမ္ေထာင္ေရးကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္သည္။ ျဖစ္ေပၚေစေသာအေၾကာင္းတရားအမ်ား စုတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ အေျဖမ်ားရွိသျဖင့္ အကယ္၍ ထိုျပႆနာကို ခံစားေနရပါက ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသသင့္သည္။

အထက္ပါေဆာင္းပါးမွာ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia – Pain Having Sex) က်န္းမာေရးစာေစာင္မွ ေဖာ္ျပေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေအာက္ပါပံုကို ႏွိပ္၍ ျမန္မာ့က်န္းမာေရးစင္တာ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ပံုမ်ား ဗြီဒီယိုမ်ားျဖင့္ ေဝေဝဆာဆာ ဖတ္႐ႉႏိုင္ပါသည္။
မိမိခ်စ္ခင္သူမ်ားကို သိေစလိုလွ်င္ LIKE ႏွင့္ SHARE မ်ားျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ျဖန္႔ေဝေစလိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုး က်န္းမာေရးသုတအျဖာျဖာ တိုးတက္ႏိုင္ၾကပါေစ..
Myanmar Health Centre ( Trusted Health Information)
www.myanmarhealthcentre.com

Monday, November 20, 2017

၀က္ၿခံထြက္ျခင္း 

၀က္ၿခံထြက္ျခင္း

ေဒါက္တာျမတ္စႏၵာေက်ာ္
ပါေမာကၡ၊ အေရျပားအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ေျမာက္ဥကၠလာပေဆး႐ံုႀကီး။

ေမး. ၀က္ၿခံအေၾကာင္း သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ. အေရျပားရွိ အဆီက်ိတ္ လမ္းေၾကာင္းေလးေတြ (Pilosebaceous Units)နဲ႔ ေမြးညင္းေပါက္ ေလးေတြ (Hair Follicles)ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔ ေရာင္ရမ္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံက ဘယ္ေနရာေတြမွာ ထြက္ေလ့ ရွိပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. မ်က္ႏွာ၊ လည္ပင္း၊ ပခံုး၊ လက္ေမာင္း အေပၚပိုင္း၊ ရင္ဘတ္၊ ေက်ာနဲ႔ တင္ပါးေတြမွာ ၀က္ၿခံထြက္ေလ့ ရွိပါတယ္။

ေမး. ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ ၀က္ၿခံအထြက္ မ်ားပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ ၀က္ၿခံအထြက္ မ်ားပါတယ္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္တြင္ ၀က္ၿခံအထြက္မ်ားဆံုး ျဖစ္ၿပီး ေယာက်္ားေလးေတြက မိန္းကေလးေတြထက္ ၀က္ၿခံပိုထြက္ တတ္ပါတယ္။


ေမး. ၀က္ၿခံေပါက္ရင္ ဘယ္လို လကၡဏာေတြ ေတြ႕ရတတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံဖုေလးတြက နာတတ္ပါတယ္။ Comedones လို႔ေခၚတဲ့ အျဖဴဆံ၊ အမည္းဆံေတြပါတဲ့ အဖုေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အနီဖုေလးေတြ (Papules)၊ ျပည္ဖုေလးေတြ (Pustules) အေနနဲ႔ ေတြ႕ရတတ္ ပါတယ္။ ျပည္တည္နာ (Abscess) လည္း ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ၀က္ၿခံဖုေလးေတြ ဆက္ၿပီး လမ္းေၾကာင္းေလးေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံက ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ အင္ဒရိုဂ်င္ေဟာ္မုန္း အထြက္မ်ားလာၿပီး မ်က္ႏွာေပၚက အဆီက်ိတ္ေလးေတြကို အဆီပိုထြက္ လာေစပါမယ္။ အဆီက်ိတ္နဲ႔ ဆက္ေနတဲ့ ေမြးညင္းေပါက္ေတြကို ပိတ္ဆို႔သြားေစပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယားပိုး (Propionibacterium) ၀င္ေရာက္ လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရျပား ေရာင္ရမ္းလာၿပီး ၀က္ၿခံထြက္လာရတာပါ။

ေမး. ၀က္ၿခံေပါက္ရင္ ဘယ္လို ဆိုးက်ဳိးေတြ ျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံေပါက္ရင္ ျပည္တည္နာႀကီးေတြ ျဖစ္တာ၊ ဖ်ားတာ၊ အဆစ္နာတာ၊ တစ္ကိုယ္လံုး ပိုး၀င္တာ၊ အခ်ဳိင့္အမာရြတ္၊ ဖုတက္အမာရြတ္ ျဖစ္တာေတြျဖစ္ကာ စိတ္ဓာတ္က်လာတတ္ပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံကို ဘယ္လို ကုသသင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံအမာရြတ္ မက်န္ခ်င္ရင္ ေစာေစာကုသ သင့္ပါတယ္။ လိမ္းေဆး၊ စားေဆး၊ ထိုးေဆးေတြနဲ႔ စနစ္တက်ကုသရပါမယ္။
ျပည္တည္နာႀကီးရင္ ခြဲစိတ္ကုသရပါမယ္။ ျပန္မျဖစ္ေအာင္ အေရျပားကို ပံုမွန္ထိန္းသိမ္း ရပါမယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံက ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံကို စနစ္တက် ကုသရင္ေတာင္ သက္သာဖို႔ လနဲ႔ခ်ီၿပီး ၾကာတတ္ပါတယ္။ အသက္ ၂၀ အရြယ္ မွာ ၀က္ၿခံကအလိုလို
ေပ်ာက္ကင္းသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕လူေတြဟာ အသက္ ၄၀ အရြယ္အထိ ၀က္ၿခံေပါက္တတ္ပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံက ဘယ္အရာေတြေၾကာင့္ ပိုဆိုးေစ တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံ ပိုဆိုးေစတဲ့ အရာေတြ ရွိပါတယ္။

– ေဟာ္မုန္းေျပာင္းလဲျခင္း
ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္၊ ဓမၼတာလာကာ နီးခ်ိန္ေတြမွာ ၀က္ၿခံပိုဆိုး တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕သေႏၶ တားေဆးေတြက ၀က္ၿခံကို ပိုဆိုးေစပါတယ္။

– မ်ဳိး႐ိုးဗီဇ
မိဘေတြက ၀က္ၿခံမ်ားမ်ား ထြက္ခဲ့ရင္ သားသမီးေတြမွာ ၀က္ၿခံပိုထြက္ ႏိုင္ပါတယ္။

– ပူျပင္းေသာ ရာသီဥတု
ရာသီဥတု ပူတဲ့အခါ ဆံပင္ဖံုးထားတဲ့ အေရျပားေနရာေတြက ၀က္ၿခံပိုဆိုး တတ္ပါတယ္။ အ၀တ္ထူထူ က်ပ္က်ပ္ ၀တ္မိတဲ့အခါ ေက်ာမွာ ၀က္ၿခံထြက္ပါတယ္။

– ဖိအား
မ်က္မွန္ကိုင္းၾကား ၾကပ္တာ၊ တယ္လီဖုန္း ၾကာၾကာေၿပာတာ၊ ဦးထုပ္ၾကပ္ၾကပ္ ေဆာင္းတာေတြျပဳလုပ္တဲ့အခါ အပူခ်ိန္နဲ႔ ပြတ္တိုက္တဲ့ ဖိအားေတြေၾကာင့္ ၀က္ၿခံထြက္ပါတယ္။

– မ်က္ႏွာအေရျပားအား ထိခိုက္ေစျခင္း
၀က္ၿခံ ညႇစ္တာ၊ ကုတ္ဖဲ့တာ၊ မၾကာခဏ ကိုင္တြယ္ တာေတြ ျပဳလုပ္ရင္ အေရျပား ထိခိုက္ၿပီး ၀က္ၿခံပိုဆိုး လာပါတယ္။ မ်က္ႏွာကို ပြတ္တုိက္ၿပီး မၾကာခဏ သစ္ေပးရင္ အေရျပား အေပၚယံလႊာ ပ်က္စီးတာေၾကာင့္ ၀က္ၿခံ ပိုဆိုးေစပါတယ္။

– အဆီမ်ားေသာ အလွျပင္ပစၥည္း၊ အေရျပားထိန္း ပစၥည္းမ်ား သံုးျခင္း
အဆီေတြက ေမြးညင္းေပါက္ကို ပိတ္ဆို႔ေစၿပီး ၀က္ၿခံပိုဆိုး ေစပါတယ္။

– အလုပ္အကုိင္
အဆီနဲ႔ ထိေတြ႕ေနရ သူေတြမွာ ၀က္ၿခံပိုဆိုး တတ္ပါတယ္။

– ေဆးမ်ား
ဥပမာ တီဘီေဆး (Isoniazid)၊ Hydantoin၊ စတီးရြိဳက္ေဆး (Prednisolone / dexamethasone / Topical Steroids ) ေတြက ၀က္ၿခံကို ပိုဆိုးေစပါတယ္။

– စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း
စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္တဲ့အခါ ဓာတုပစၥည္းေတြ ထြက္လာၿပီး ၀က္ၿခံထြက္ လာေစပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံအထြက္ မ်ားသူေတြအေနနဲ႔ ဘာေတြကို လိုက္နာသင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံအထြက္ မ်ားသူေတြ လိုက္နာသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။

– အာဟာရ
က်န္းမာေစမယ့္ အာဟာရ စားရပါမယ္။ လတ္ဆတ္တဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးေတြကို စားရပါမယ္။ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြ စားရပါမယ္။

– ေရွာင္သင့္တဲ့ အစားအေသာက္
ေခ်ာကလက္နဲ႔ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြက ၀က္ၿခံကို ပိုဆိုးေစတယ္ဆိုတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၀က္ၿခံထြက္ သူေတြက အဆီ၊ အခ်ဳိနဲ႔ ပင္လယ္စာကို ေလွ်ာ့စားသင့္ပါတယ္။
အရက္နဲ႔ ေဆးလိပ္ ေရွာင္သင့္ပါတယ္။

ေမး. ၀က္ၿခံထြက္သူေတြက တျခား ဘယ္အခ်ိန္ ေတြကို လိုက္နာဖို႔ လိုပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. ၀က္ၿခံထြက္သူေတြက ေလ့က်င့္ခန္းကို ပံုမွန္ၿပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ အေရျပားသန္႔ရွင္းေရးကို ဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္။ စနစ္တက် ေဆးကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈကို ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ လံုေလာက္ေအာင္ အိပ္စက္ အနားယူရပါမယ္။

healthylifejournalmyanmar.com

ဝက္ျခံညစ္ၿပီး ေနာင္တမရေစဖို႔နဲ႔ ေနာက္ထပ္မထြက္လာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ 

ဝက္ျခံညစ္ၿပီး ေနာင္တမရေစဖို႔နဲ႔ ေနာက္ထပ္မထြက္လာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ
-------------------------------------------------
အသက္ ၁၁ - ၃၀ အတြင္းလူ၅ေယာက္မွာ ၄ေယာက္ဟာ ဝက္ျခံေပါက္လို႔ စိတ္ညစ္ဖူးၾကမွာပါ။ ဘဝမွာ အနည္းဆံုး တစ္ခါေလာက္ေတာ့ ဝက္ျခံေပါက္ဖူး ၾကမွာပါ။ ဝက္ျခံဟာ ရုပ္ဆိုးေစရံုသာမက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ လူေတြဟာ ဝက္ျခံေပါက္ရင္ ဘယ္လိုညစ္ရမလဲ အရင္မေလ့လာပဲ တန္းညစ္ၾကတာမ်ားပါတယ္။ အဲ႔လိုဆိုရင္ အမာရြတ္က်န္တတ္ပါတယ္။ ဝက္ျခံကို ထပ္မထြက္ေအာင္ ဘယ္လိုညစ္ရမလဲဆိုတာ ၾကည့္ၾကရေအာင္

ဘယ္လိုညစ္ရမလဲ
----------------
အရက္ျပန္ အပ္ နဲ႔ တစ္ရွဴ း ႏွစ္ရြက္ စတာေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ အရက္ျပန္နဲ႔ အပ္ကို ပိုးအရင္သတ္ပါ။ ျပီးရင္အပ္နဲ႔ ဝက္ျခံကို ေဖာက္ပါ။ တစ္ရွဴ းကို လက္ညိုုး ၂ ေခ်ာင္းထိပ္မွာ ပတ္ျပီး ေျဖးေျဖးညစ္ပါ။ တအားမညစ္ပါနဲ႔။

ေနာက္ထပ္ ထပ္မထြက္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ရမလဲ
---------------------------------------------
ပြဲတစ္ခုခုသြားစရာရွိရင္ ဝက္ျခံဟာ အရမ္းစိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ညစ္လိုက္တာကေတာ့ အျမန္ဆံုး ဖယ္ရွားနည္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ႔ ကံမေကာင္းရင္ ပိုဆိုးသြားႏိုင္ပါတယ္။

အဆီျပန္တဲ႔မ်က္ႏွာက ဝက္ျခံထြက္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားတဲ႔အတြက္ အဆီတအားမျပန္ေအာင္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ပါ။ ကိုယ့္မ်က္ႏွာကို ဂရုစိုက္ပါ။ အဓိက ကေတာ့ မ်က္ႏွာကို သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းထားပါ။ သင့္အသားအေရနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ႔ မ်က္ႏွာသစ္ေဆးနဲ႔ မနက္တစ္ခါ ညတစ္ခါ မ်က္ႏွာသစ္ပါ။ ျပီးရင္ Moisturizer လိမ္းပါ။ Moisturizer ကို သင့္အသားေရနဲ႔ သင့္ေတာ္တာကိုသံုးဟာ။ အဆီျပန္တဲ႔သူဟာ အသားေျခာက္တဲ႔သူသံုးတဲ႔ moisturizer မသံုးသင့္ပါဘူး။ ဝက္ျခံရွင္းထုတ္ဖို႔ အဓိကနည္းလမ္းကေတာ့ သင့္ေတာ္ျပီး အရည္အေသြးျမင့္ ပစၥည္းေတြသံုးေပးျခင္းပါပဲ။

ဘဝေနထိုင္မႈပံုစံ ေျပာင္းလဲေပးတာဟာလည္း ဝက္ျခံထြက္တာကို တားဆီးေပးပါတယ္။ ဘာနည္းလမ္းေတြလဲဆိုတာ ၾကည့္ၾကရေအာင္ေနာ္


အစားအစာ
----------
အစားအစာဟာ အသားအေရအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ခ်ိဳတဲ့ အစာတို႔ ဟန္ဘာကာတို႔ အေၾကာ္အေလွာ္တို႔ဟာ ဝက္ျခံပိုထြက္ေစျပီး သီဟိုဠ္ေစ႔ ငါး green tea ေတြဟာ ဝက္ျခံမထြက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ အျခားအစားအစာေပါင္းမ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္။

ေရ
---
ေရမ်ားမ်ားေသာက္ျခင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ အသားေရကို ေရဓာတ္ျပည့္ဝေစျပီး ဝက္ျခံထြက္ျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းေစပါလိမ့္မယ္။

မ်က္ႏွာကို လိုအပ္တာထက္ ပိုမကိုင္ပါနဲ႔
----------------------------------
လူေတြဟာ မလိုအပ္ပဲ မ်က္ႏွာ ခဏခဏ ကိုင္ၾကပါတယ္။ ဤသို႔ ကိုင္ျခင္းဟာ မ်က္ႏွာေပၚမွာ အညစ္အေၾကးေတြ စုပံု လာေစျပီး ဝက္ျခံပိုထြက္ေစပါတယ္။ ကိုင္ခ်င္ရင္ေတာင္ လက္ကို ဆပ္ျပာနဲ႔ ေသခ်ာေဆးျပီးမွ ကိုင္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွ ဘတ္တီးရီးယားေတြ သင့္အေရျပားေပၚမွာ မေပၚက္ဖြားပဲ ဝက္ျခံထြက္လည္း နည္းသြားမွာပါ။

ေခါင္းအံုးဖံုးကို ခဏခဏ ေလ်ွာ္ပါ
-----------------------------
ေန႔တိုင္း ေခါင္းအံုးေပၚအိပ္တဲ႔ အတြက္ မ်က္ႏွာေပၚက အညစ္အေၾကးေတြနဲ႔ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ေခါင္းအံုးေပၚမွာ တင္က်န္ေနႏိုင္ျပီး ဘတ္တီးရီးယား ေပါက္ဖြားမႈကိုအားေပးတဲ႔အတြက္ ဝက္ျခံကို ပိုဆိုးေစပါတယ္။
ယြန္းမွီ (သေကၤတ)

    From...ThinkaytaHealth

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရာသီလာစဥ္တြင္ ကုိယ္ဝန္ရႏုိင္သလား

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရာသီလာစဥ္တြင္ ကုိယ္ဝန္ရႏုိင္သလား

လူသိမ်ားတဲ့ ယံုတမ္းစကားတစ္ခုကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ရာသီလာခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ဘူးဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္စြမ္းဟာ ပံုမွန္အခ်ိန္ထက္ ရာသီလာခ်ိန္မွာ ပိုနည္းတတ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ရာသီလာခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္ပါတယ္။

ရာသီလာျခင္းဆိုတာ ဘာလဲ။

ရာသီလာျခင္းဟာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာက မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ တစ္ရွဴးေတြကို ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ အေျခအေနကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီတစ္ရွဴးေတြဟာ ကေလးငယ္ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္ခႏၶာအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးႏိုင္တဲ့ သားအိမ္အတြင္းက လာတာျဖစ္ပါတယ္။

လတိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ သားအိမ္ဟာ မ်ိဳးေအာင္တဲ့ မ်ိဳးဥကို လက္ခံဖို႔ ထူလာတတ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ မ်ိဳးဥဟာ မ်ိဳးမေအာင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ ကိုယ္ဝန္မရရွိပဲ ဒီနံရံေတြဟာ ကို္ယ္ခႏၶာအတြင္းကေန ေသြးအျဖစ္ မိန္းမကိုယ္မွ ဆင္းလာႏိုင္ပါတယ္။

ဒီျဖစ္စဥ္ကို ရာသီလာျခင္းလို႔ ေခၚၿပီး ဒါဟာ လစဥ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ရာသီလာေနၿပီဆိုရင္ ဒါဟာ ေသြး ေသးငယ္တဲ့ ပမာဏနဲ႔ မလိုအပ္တဲ့ တစ္ရွဴးေတြကို ကိုယ္ခႏၶာက ထုတ္လိုက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မိန္းကေလးေတြ ကိုယ္ခႏၶာပိုင္းဆိုင္ရာ ရင့္က်က္လာတာနဲ႔ အမွ် ပံုမွန္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ရာသီလာေနစဥ္ ကိုယ္ဝန္ရရွိႏိုင္ပါသလား။

လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ရာသီလာစဥ္ လိင္ဆက္ဆံရင္ ကိုယ္ဝန္ မရရွိႏိုင္ဘူးလုိ႔ ထင္ၾကပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ သူမ ရာသီလာေနစဥ္မွာလည္း ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ပါတယ္။

ဒါဟာ ေအာက္ပါ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခုေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

    မိန္းမကိုယ္မွ ေသြးထြက္ျခင္း အကုန္လံုးဟာ ရာသီေသြးမဟုတ္ပါဘူး။ တခါတရံမွာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ဟာ သားဥေႂကြခ်ိန္မွာလည္း ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ဟာ ကိုယ္ဝန္အမ်ားဆံုးရႏိုင္ခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ သားဥေႂကြျခင္းေၾကာင့္ ေသြးဆင္းျခင္းကို ရာသီေသြးနဲ႔ မွားတတ္ၾကပါတယ္။
    တခါတရံမွာ ရာသီလာၿပီးၿပီးခ်င္း (သို႔) ရာသီလာၿပီး ရက္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ သားဥေႂကြျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မိန္းကေလး အားလံုးဟာ သားဥေႂကြတဲ့အခ်ိန္မတူညီတာေၾကာင့္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဝန္ရရွိမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ မသိရွိဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သုက္ပိုးေတြဟာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာအတြင္းမွာ ၁ ရက္ ၂ ရက္ကေန ၅ ရက္အထိ ေနႏိုင္တာမို႔ သုက္လႊတ္ၿပီး ၇၂ နာရီေက်ာ္ၾကာတဲ့အထိ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္တာမို႔ ရာသီလာေနစဥ္ အခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိျခင္းဟာလည္း ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေျခ ရွိပါတယ္။
    ရာသီလာစဥ္မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္ေျခဟာ နည္းေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအခ်ိန္ဟာ ကိုယ္ဝန္ရလိုရင္ လိင္ဆက္ဆံရမယ့္ အခ်ိန္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္းဟာ အခ်ိန္တိုင္းမွာ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိႏိုင္ေျခနဲ႔ အတူ သင့္မွာ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ ေတြ ျဖစ္တဲ့ ကလက္မုိင္ဒီယား၊ လိင္အဂၤါ ႂကြက္ႏို႔ေတြနဲ႔ HIV ေရာဂါ ကူးစက္ခံရႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရရွိျခင္းနဲ႔ လိင္္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံမယ္ဆိုရင္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ကိုယ္ဝန္ရရွိမႈနဲ႔ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ေရာဂါရရွိမႈကေန ကာကြယ္ဖို႔ ကြန္ဒံုးကို အခ်ိန္တိုင္း အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။
တကယ္လို႔ သင္ဟာ ကိုယ္ဝန္ရလိုၿပီး တစ္ႏွစ္ (သို႔) တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေအာင္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီး မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။

ဆရာဝန္ေတြက သင့္သားဥေႂကြခ်ိန္ကို ဆန္းစစ္ျခင္း၊ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔ ကို္ယ္ဝန္ရရွိဖို႔ ရာႏႈန္းမ်ားေစတဲ့ ကုသမႈေတြ ျပဳလုပ္ျခင္းကို အၾကံေပးႏိုင္ပါတယ္။

ဤေဆာင္းပါးကို Mizzima ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ HelloSayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

ေရးသားသူ Phyu Mon Latt
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. K Zin Thwe.

လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနာက်င္ျခင္း

လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနာက်င္ျခင္း

လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္မွာ ဘာ့ေၾကာင့္ဆီးလမ္းေၾကာာင္းနာက်င္ေနရပါသလဲ။ ဒီေဆာင္းပါးေလးမွာ အခ်က္အလက္တစ္ခ်ိဳ႕ကို တင္ျပထားပါတယ္။

ဆီးလမ္းေၾကာင္းနာက်င္ျခင္း(dysuria)ဆိုတာ ဘာလဲ?

dysuriaဆိုတာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ေစ မသက္မသာခံစားရတာကိုဆိုလိုတာပါ။

ဘယ္သူေတြက ဆီလမ္းေၾကာင္းနာက်င္မႈကို ခံစားရပါမလဲ?

အသက္အရြယ္ က်ားမမေရြး လူတိုင္းေတာ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနာက်င္ျခင္းျဖစ္ဖူးပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့ ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ သူတို႔က ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ဖို႔ ပိုလြယ္ကူလို႔ပါ။ ျပီးေတာ့ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိန္းမေတြနဲ႔ ဆီးခ်ိဳရွိတဲ့သူေတြမွာလည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္။

ဆီးလမ္းေၾကာင္းနာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစတဲ့တရားခံက ဘာပါလဲ?

အေၾကာင္းရင္းကေတာ့အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းနဲ႕ မိန္းမအဂါၤပိုး၀င္ျခင္း ေရာင္ယမ္းျခင္းတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေရာင္ယမ္းေစတာေတြကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ တားေဆးအသံုးျပဳျခင္း၊ ဆပ္ျပာသို႔မဟုတ္မိန္းမကိုယ္ေဆးတဲ့ခရင္မ္ေတြနဲ႔ဓာတ္မတည့္ျခင္း စသျဖင့္ ရွိပါတယ္။

တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္က ဆီးလမ္းေၾကာင္းခဏခဏနာက်င္ေနမယ္ဆိုရင္ ပိုး၀င္တာသာမက ေရာဂါတစ္ခုခုပါျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္

ဘယ္လိုကုသမလဲ?

နာက်င္မႈlevelကို မူတည္ျပီးေတာ့ လူနာတစ္ေယာက္ျခင္းစီအလိုက္ ကုသေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ပိုးသတ္ေဆးကို အသံုးျပဳၾကပါတယ္။

ေရာင္ယမ္းမႈမ်ားကိုလည္း သက္သာေအာင္ irretantsေတြ အသံုးျပဳကုသမႈေပးပါတယ္။ ဆီးသြားေနစဥ္နာက်င္မႈကို ေလ်ာ့ခ်ေပးဖို႔ အဆင့္ေတြအမ်ားၾကီးလိုက္နာေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။

ေန႔တိုင္းေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ ေဆးကုသမႈကိုလည္း စနစ္တက် ခံယူပါ။

လိင္ဆက္ဆံျပီးနာက်င္မႈဟာ စိတ္မေက်နပ္မႈကိုျဖစ္ေစပါတယ္။ တကယ္လို႔ အေပၚမွာေျပာထားတဲ့ ေရာဂါအေျခအေနေတြေတြ႔ရင္ေတာ့ ဘာမွမစိုးရိမ္ မတံု႔ဆိုင္းမေနပဲ ဆရာ၀န္နဲ႔အျမန္ ကုသမႈခံယူပါ။

ဒါမွမဟုတ္လည္း က်ြမ္းက်င္ပညာရွင္တစ္ေယာက္ဆီက ကုသဖို႔ အၾကံဥာဏ္ယူပါ။

ေရးသားသူ Wathun Myat Chal
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Kaung Thar.
Hellosayarwon.com

မျက်ရည်ယိုဗုံးအကြောင်း သိကောင်းစရာများ

မျက်ရည်ယိုဗုံးအကြောင်း သိကောင်းစရာများ  စာရေးသူ - ပစ်တိုင်းထောင် (ဆေးမန်း) ၁) မျက်ရည်ယိုဗုံး (Tear Gas) ဆိုတာ - Tear Gas ကို အထိကရုံး နှိမ်န...